Om sleepnetten te beschermen die de bodemvisserij in de Noordzee gebruikt, wordt pluis gebruikt. Dat zijn lange draadjes van polyethyleen, oranje zwart of blauw. Pluis staat op nummer 1 van al het afval dat op de Nederlandse stranden wordt gevonden. Naar schatting koopt de Nederlandse visserij elk jaar 40.000 kilo van dit spul.
Eén van de doelstellingen van de Kaderrichtlijn Mariene Strategie is het terugdringen van de hoeveelheid zwerfvuil in zee. Pluis valt daar ook onder en omdat duidelijk is waar al dat pluis vandaan komt, is het ministerie van Infrastructuur en Milieu het project Pluis 1.0 gestart. Doel is het vinden van een biologisch afbreekbaar alternatief dat de netten minstens zo goed beschermt tegen slijtage als pluis dat doet. De sector wordt vertegenwoordigd door de gedreven Urker visser Koffeman. Hij heeft eerder dit jaar proeven gedaan, maar “reeds na 2 trekken van 2.5 uur moesten we al tot de conclusie komen dat natuurlijke vezels niet geschikt zijn”.
Er is een ook een aparte site opgericht. Omdat er is nog altijd geen bruikbaar alternatief gevonden is, roept deze site iedereen op die een goed idee heeft dat te melden. Vispluisvrij.nl biedt ook een platform waarop vissers, materiaaldeskundigen en duurzame ontwerpers hun ideeën uitwisselen.
Ondertussen berokkent pluis aantoonbare schade. Jan van Genten op de rots van Helgoland gebruiken pluis bijvoorbeeld als nestmateriaal met als gevolg dat veel vogels zichzelf ophangen en daar tussen hun broedende soortgenoten bungelen.
Afgezien van milieuschade is er ook economische schade. Pluis gaat namelijk overal tussen zitten. De garnalenvisserij de staandwandvissers hebben er last van en het kan in de schroef van een schip terecht komen met alle gevolgen van dien.
Het net op de foto hieronder (waarop goed te zien is hoe pluis onder een vissersnet vastgebonden wordt) is onlangs gevonden op het strand van Texel door medewerkers van de Plastic Soup Foundation. Het ligt nu in het kantoor van de Plastic Soup Foundation als stille getuige van een probleem.
Vispluis is een probleem en daarover is iedereen het eens. Maar er is nóg een probleem en dat is dat de volgende vragen nog niet hardop gesteld worden. Bestaat er wel een alternatief? En hoe lang mag de sector naar een alternatief blijven zoeken, terwijl het vissen met pluis gewoon doorgaat?
Foto Harmen Spek, Plastic Soup Foundation