Honderden mariene soorten slachtoffer van plastic

Een schokkend nieuw overzicht laat zien hoeveel diersoorten inmiddels de gevolgen van plastic afval ondervinden. Volgens het onderzoek van Imares (Universiteit van Wageningen) dat onlangs verscheen in het boek Marine Antropogenic Litter is het aantal soorten dat regelmatig verstrikt raakt in drijvende troep of dat afval aanziet voor voedsel sinds 1997 verdubbeld van 267 naar 557.

Een groot aantal van de zeedieren raakt verstrikt in spooknetten en ander visgerei of ander plastic afval dat in de oceanen drijft. Dit geldt voor in ieder geval alle 7 soorten zeeschildpadden, 67% van de zeehonden (22 van 33 soorten), 31% van de walvissen (25 van 80 soorten) en 25 van de zeevogels (103 van 406 soorten). Bij vissen en ongewervelden zijn de percentages niet goed vast te stellen. Als dieren vast komen te zitten in plastic afval zijn ze vaak niet langer in staat om voedsel te zoeken of te ontsnappen aan roofdieren. Een ander effect is dat ze totaal uitgeput raken en vervolgens verhongeren of verdrinken.

Naast verstrikking is er inslikken. Alle soorten zeeschildpadden krijgen plastic binnen. Daarnaast slikt 59% van de walvissen (47 van 80 soorten), 36% van de zeehonden (12 van 33 soorten) en 40% van de zeevogels (146 van 406 soorten) wel eens plastic in. Dit geldt verder voor ten minste 92 vissoorten en zes soorten ongewervelden.
Veel zeedieren zien niet het verschil tussen plastic afval en normaal voedsel. Schildpadden zien bijvoorbeeld drijvende wit-doorzichtige plastic zakken aan voor de kwallen die op hun menu staan. Dieren die het water filteren tijdens het zwemmen zoals mantaroggen en walvishaaien krijgen hoe dan ook kleine plastic deeltjes binnen die zich in het water tussen het plankton bevinden. Roofdieren krijgen tot slot plastic binnen wanneer hun prooi dat heeft gegeten.

Het inslikken van plastic leidt bijna altijd tot spijsverteringsproblemen. Zelfs kleine stukjes kunnen al blokkades veroorzaken en tot sterfte leiden. Een maag vol onverteerbaar plastic leidt tot ondervoeding en uitdroging. Wanneer de dieren niet aan die directe effecten sterven, ondervinden ze hinder van de effecten die de chemicaliën op hun lichaam hebben.

Totdat de stroom van plastic afval richting de oceanen gestopt wordt, zal de lijst van dieren die fatale gevolgen van plastic ondervinden, blijven groeien, vrezen de onderzoekers.