In de provincie Flevoland bieden enkele gemeenten hun luiers aan samen met het GFT afval. Orgaworld in Lelystad vergist en composteert de luiers, waarvan de plastic onderdelen eruit worden gezeefd. De compost van Orgaworld voert het certificaat Keurcompost van de Branche Vereniging Organische Reststoffen (BVOR). Maar niet lang meer. Volgens de brancheorganisatie kan alleen compost waarin geen luierresten zitten voldoen aan het keurmerk, aldus directeur Brinkmann in het Noordhollands Dagblad. BVOR heeft de wettelijke eisen omtrent compost tegen het licht gehouden. Brinkmann: “Onze conclusie was dat die niet ver genoeg gingen”.
Dit is goed nieuws in de strijd tegen de plastic soep. Bij luiers gaat het niet alleen om het plastic (en er zijn al luiers die voor 100% uit kunststof bestaan), maar ook om de super absorberende korrels die niet vergist kunnen worden. De meeste van de 1 miljard luiers die per jaar in Nederland worden gebruikt, worden samen met het restvuil verbrand.
Het aangescherpte beleid van BVOR is echter allerminst een garantie dat Keurcompost vrij is van (micro)plastics. Compost wordt bijvoorbeeld gemaakt van GFT (groente-, fruit en tuinafval) van huishoudens dat plasticverontreiniging kan bevatten. De wettelijke kwaliteitseisen voor compost zijn vastgelegd in het Besluit gebruik meststoffen, maar betreffen niet het voorkomen van microplastics.
Volgens de Keurcompost-richtlijn (die dus strenger is dan de wet voorschrijft) mag er maximaal 0,20 gewichtsprocent kunststof-verontreiniging in de compost zitten (dat is 80 gram op een zak van 40 kilo) en gaat het alleen om stukjes plastic groter dan 2 mm. Inspectie geschiedt visueel. Het wordt dus niet vastgesteld in hoeverre compost (voor het oog niet zichtbare) microplastics bevat.
Voor compost bestaat niet de verplichting om op de verpakking te melden dat het product microplastics kan bevatten. Gekochte compost kan dus microplastics bevatten zonder dat u als koper daarvoor gewaarschuwd wordt.
Na eerdere onopgemerkte lekkage van microplastics naar het milieu via cosmetica benadrukt bovenstaand voorbeeld dat dringend behoefte is aan een wettelijke norm voor plastic lekkage naar het milieu. De milieukwaliteit wordt nu op allerlei gronden bepaald, behalve op de aanwezigheid van plastic.
Microplastics in kunstmest is een vrijwel onbekend milieuprobleem, met ook potentiële gezondheidsgevolgen. De nieuwe minister van LNV moet uitgaan van het voorzorgprincipe en plasticvrije landbouw bevorderen.
Het kan twee kanten op gaan met een potentieel plasticverdrag op de komende VN-milieubijeenkomst. Wordt het de veelbelovende ontwerpresolutie van Rwanda en Peru, of wint de sterk afgezwakte Japanse resolutie?
Het woord ‘plastic’ komt niet voor in het regeerakkoord. Samen met andere milieuorganisaties schreven wij een brief over het plasticbeleid aan de nieuwe staatssecretaris.
Chemicaliën en plastic zijn voor de aarde nieuwe entiteiten die samen een planetaire grens overschrijden.
Jumbo breekt belofte ballonnen