Amsterdam, 2 februari 2018 – Bij het machinaal wassen van synthetische kleding komen plastic microvezels vrij. Microvezels in het milieu vormen een omvangrijk probleem en zijn niet gemakkelijk aan te pakken. In haar Plastic Strategy spreekt de Europese Commissie steun uit voor een nieuw initiatief van een Europees industrieel consortium, dat erop gericht is om plastic microvezels in water te voorkomen. Op dezelfde dag dat de Plastic Strategy werd gepresenteerd, 16 januari jongstleden, kwam het bedoelde consortium ook met een verklaring naar buiten.
Doel van het industrieel initiatief is om haalbare oplossingen te vinden en testmethoden te ontwikkelen. De eerste helft van 2018 wordt gebruikt om de problematiek in kaart te brengen. Vervolgens moet voor het einde van 2018 in een conceptvoorstel voor de Europese Commissie vermeld worden welke kennis nog ontwikkeld moet worden om aan mogelijke oplossingen te kunnen werken. De verklaring blinkt uit in vaagheid.
De vijf industrieën (AISE, CIRFS, European Outdoor Group, Euratex, Federation of the European Sporting Goods Industry) kunnen echter maanden tijd besparen. De Europese Commissie heeft namelijk al lang onderzoek laten uitvoeren naar synthetische microvezels. Hoofdconclusie van het Mermaids Life+ project is dat per wasbeurt van 5 kilo tussen de 600.000 en 17.700.000 microvezels vrijkomen (Gemiddeld zes miljoen). Deze en andere resultaten zijn eind 2017 gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift European Pollution. Het Mermaids project ontwikkelde ook een analysemethode gebaseerd op het scannen van een filter (maaswijdte 5 µm) met behulp van een elektronenmicroscoop. Daarmee kunnen de vrijgelaten vezels na een wasbeurt vrij nauwkeurig worden geteld.
Hoe valt nu te verklaren dat het consortium met geen woord rept over het Europese Mermaids project, maar ondertussen zegt zich een beeld te willen vormen van de problematiek en zich te richten op het ontwikkelen van geharmoniseerde testmethoden? Het probleem is immers allang goed in kaart gebracht, niet alleen door Mermaids, maar ook door andere onderzoeksgroepen, zoals die van professor Richard Thompson van de University of Plymouth. De uitkomsten zijn in grote mate met elkaar in overeenstemming. Er is inmiddels ook voldoende kennis over de vraag welke synthetische stoffen meer of minder vezelverlies geven, op welke temperaturen beter gewassen zou moeten worden, en of het bijvoorbeeld uitmaakt welk wasmiddel je gebruikt.
Wat is er dan aan de hand? Maatregelen tegen vezelverlies zullen ingrijpend zijn en dat is een grote bedreiging voor de hele textielketen. Wat de vijf industriële organisaties hier gezamenlijk doen, is een beproefde strategie. Deze strategie wordt wel aangeduid als “meestribbelen”. Je erkent dat er een probleem is en je neemt vervolgens alle tijd om dat probleem in kaart te gaan brengen en allerlei onderzoek te laten verrichten. Van cruciaal belang is voorts dat, door zelf een initiatief aan te kondigen, je regelgeving van de overheid gemakkelijker kunt voorkomen of sturen.
De Europese Commissie had de randvoorwaarden moeten formuleren voor maatregelen gericht op reductie van vezelverlies en had dat op basis van het Europese Mermaids life+ project ook moeten doen.