Bescherming tegen giftige chemicaliën in plastic faalt
Amsterdam, 14 december 2018 – Europese regelgeving moet ervoor zorgen dat consumenten uitsluitend veilige producten kopen. Er bestaat een systeem om gevaarlijke producten van de markt te houden. Met behulp van het Rapid Alert System kunnen nationale overheden snel ingrijpen. In 2017 was speelgoed de categorie waar het meest werd ingegrepen, blijkt uit berichtgeving van de Europese Commissie.
Een recente melding (Alert nummer A12/1843/18) betreft een plastic meisjespop met accessoires, afkomstig uit China. Opgegeven redenen om dit stuk speelgoed te verbieden zijn de grote hoeveelheid weekmakers, de ftalaten DEHP en DBP, die erin werden aangetroffen (“These phthalates may harm the health of children, causing possible damage to the reproductive system”) en dat dit niet in overeenstemming is met REACH. Andere landen worden via de melding op de hoogte gebracht en zo wordt het product van de markt geweerd. Het Rapid Alert System is effectief.
Het doel van REACH (Registration, Evaluation, Authorization and restriction of CHemicals) is om het gebruik van schadelijke stoffen te verminderen of te verbieden en het gebruik van veiligere alternatieven te stimuleren. Gevaarlijke stoffen worden aangeduid als substances of very high concern (SVHCs) en worden op een lijst geplaatst. De weekmaker DEHP is zo’n SVHC en staat al sinds 2008 op deze lijst.
Bedrijven kunnen op hun beurt echter een aanvraag indienen om toestemming te krijgen een SVHC in speciale gevallen toch te mogen blijven produceren of toe te passen. In afwachting van dat besluit hoeven zij hun productie niet te stoppen. Het probleem is dat de procedures jaren in beslag kunnen nemen voordat er een definitief besluit valt, terwijl al die tijd schadelijke stoffen in omloop worden gebracht.
Het Tsjechische bedrijf DEZA diende in 2013 een aanvraag in om de weekmaker DEHP te mogen blijven produceren en toepassen. Over die aanvraag valt volgende week waarschijnlijk eindelijk het besluit. Ondertussen heeft dit bedrijf ook processen gevoerd tegen ECHA (European Chemicals Agency) met als gevolg dat de procedure vertraagd werd en in samenhang daarmee ook procedures over andere gevaarlijke chemische stoffen, aldus een analyse van Politico: een Amerikaanse journalistieke onderneming in de Verenigde Staten.
Er is zware kritiek op bedrijven die naar de rechter stappen met de bedoeling om gevaarlijke stoffen te kunnen blijven toepassen. Zo heeft PlasticsEurope, de lobbyorganisatie van de Europese plasticindustrie, vorig jaar de Europese Unie nog voor de rechter gedaagd om BPA alsnog van de SVHC-lijst te halen, zie dit verslag van Euobserver. BPA is een hormoonverstorende stof die nog altijd op grote schaal aan plastic producten wordt toegevoegd.
Er is ook zware kritiek op de interne procedures van ECHA en REACH, omdat aanvragen voor uitzonderingen niet alleen onnodig lang duren, maar ook bijna altijd worden goedgekeurd, terwijl er veel veiligere alternatieven beschikbaar zijn en ondertussen ook het wetenschappelijke bewijs over de schadelijkheid toeneemt.
Voor meer informatie lees het overzicht Harmful Chemicals in Plastic: How They Still Get permitted in the EU? samengesteld door het European Environmental Bureau.
Foto: Van de EU-markt geweerde plastic pop uit China
Lees ook – “Alternatieven voor BPA even schadelijk”.
Lees ook – ‘Toxic Soup’ dioxines in plastic speelgoed.
