Onze gezondheid loopt ernstige schade op door plastic en de chemicaliën daarin
Minderoo Foundation brengt nieuw rapport uit: Onze gezondheid loopt ernstige schade op door plastic en de chemicaliën daarin.
Amsterdam, 21 maart 2019 – Eind vorig jaar nam de overheid een goed besluit door de regels over de aanwezigheid van plastic in grond en baggerspecie aan te scherpen. Tot die tijd mochten grond en baggerspecie maximaal vermengd zijn met (qua gewicht) 20 procent ‘bodemvreemd materiaal’. Dat ging meestal om bouwpuin, hout en plastic. Sinds de aanscherping mag er nog slechts ‘sporadisch’ plastic in voorkomen. Directe aanleiding was de maatschappelijke ophef over plastic afval op de oevers van de Maas dat afkomstig bleek uit bagger waarmee stroomopwaarts zandwinningsputten waren opgevuld.
Aanscherping Regeling bodemkwaliteit te beperkt
De aanscherping van de Regeling bodemkwaliteit geldt echter niet voor recyclinggranulaat (steenachtige afvalstoffen) afkomstig van bouwpuin. Dit materiaal wordt gebruikt voor toepassing in de grond, weg- en waterbouw ter versteviging, fundering of opvulling, en ook voor productie van beton. De samenstelling van recyclinggranulaat is aan regels gebonden die zijn vastgelegd in een Beoordelingsrichtlijn (BRL 2506). Tussen het bouwpuin zit onvermijdelijk plastic, afkomstig van bijvoorbeeld raamkozijnen, isolatiemateriaal en electrabuizen. Vermoedelijk is het kostbaar om al deze plastic deeltjes uit het bouwpuin te verwijderen. Daarom mag volgens de huidige regelgeving tot 1% van het massavolume van recyclinggranulaat plastic zijn. Het gaat om enorme hoeveelheden: per jaar komt in Nederland ongeveer 23 miljoen ton puin vrij, dat een nieuwe bestemming kan krijgen. Via toepassing van recyclinggranulaat volgens de huidige richtlijn mogen theoretisch dus jaarlijks miljoenen kilo’s plastic in het milieu worden gebracht.
Recyclinggranulaat met plastic vervuild
Recyclinggranulaat wordt onder andere gebruikt voor de verharding van paden en wegen in natuurgebieden en andere terreinen. Zelfs op plaatsen waar je het absoluut niet verwacht, kom je plastic bouwafval tegen als pluggen, stukjes pvc-buis, isolatiemateriaal, stukjes tegel, glas en koperdraad. Ter illustratie een voorbeeld: de foto bij dit artikel is van een pad in een natuurgebied bij Arnhem. Uitgaande van die 1% gaat het bij een pad van 80 meter lang en 3 meter breed en met een laagdikte van 10 cm, om een geschatte hoeveelheid van 2,4 grote vuilniszakken vol plastic. Volgens de normen van BRL 2506 is deze praktijk legaal; afval is omgetoverd tot recyclaat dat toegepast mag worden. De achterliggende redenering is dat de bouwstoffen zich niet met de bodem vermengen en weer worden verwijderd wanneer de functie van het uitgevoerde werk verandert. Dus pas wanneer zo’n pad zou worden opgeheven, wordt het recyclinggranulaat inclusief het daarin aanwezige afval verwijderd. Op wie precies die verplichting rust, of het daadwerkelijk verwijderen ook gebeurt en wie daarop toeziet? Dat zijn grote vragen. Tot die tijd blijft het plastic in het milieu liggen, spoelt het een met de regen weg, of vermengt het zich toch met de bodem.
Kans om norm aan te passen
Eens in de zoveel tijd worden beoordelingsrichtlijnen aangepast aan nieuwe inzichten. Op dit moment is een consultatieronde voor BRL 2506 gaande. De voorgestelde wijzigingen betreffen echter niet een aanscherping van de plasticnorm.
Dat deze praktijk straks gewoon mag doorgaan, moet voorkomen worden. De Plastic Soup Foundation heeft samen met Recycling Netwerk daarom een zienswijze ingediend met het verzoek de nieuwe norm voor grond en baggerspecie ook van toepassing te laten zijn op recyclinggranulaat. Dat zal voor een verbod zorgen dat miljoenen kilo’s plastic ongehinderd in het milieu terecht komen. Het kan niet zo zijn dat van de burger verwacht wordt plastic goed te scheiden en op te ruimen, terwijl bij bouwwerkzaamheden legaal plastic afval in de openbare ruimte wordt gebracht.
Klik hier voor de tekst van de zienswijze. Iedere bezorgde burger of organisatie kan een zienswijze indienen, tot uiterlijk 22 maart. Klik hier voor meer informatie.
Foto: J.P. Wepster, natuurgebied ten noorden van Arnhem.
Lees ook – Lang op gewacht: norm voor plastic in grond en baggerspecie.
Minderoo Foundation brengt nieuw rapport uit: Onze gezondheid loopt ernstige schade op door plastic en de chemicaliën daarin.
Op 25 en 26 juni vond de Future Fabrics Expo 2024 plaats in Londen. De insteek van deze beurs is om te laten zien dat het heel goed mogelijk is om kleding te maken van duurzame materialen.
Op twee juni 2024 is professor Dick Vethaak overleden. Met hem is gaat een groot en vooruitstrevend wetenschapper verloren, maar vooral ook een fantastische echtgenoot en vader.
Als stagiaire Facility Management bij de Plastic Soup Foundation krijg je de
kans om betrokken te zijn bij een spannend project: de verhuizing van ons team (6 man
sterk) inclusief onze faciliteiten naar een nieuwe locatie. Je zult een cruciale rol spelen in het
plannen, coördineren en uitvoeren van alle aspecten van deze verhuizing en waarborgt de
soepele overgang naar de nieuwe locatie. En je regelt het openingsfeest.