Stenen van plastic op een onbewoond eiland
De sombere boodschap van stenen van plastic, aangetroffen op een onbewoond eiland ver van de Braziliaanse kust.
Gevoelige feiten over plastic
Luister naar je gevoel. Het is het mantra van deze tijd. Maar mijn gevoel heeft het niet altijd bij het rechte eind, het zit er soms zelfs faliekant naast. Sterker nog, mijn gevoel heeft de onhebbelijke neiging zand in mijn ogen te strooien. Het verleidt me domme dingen te doen en daar nog een overtuigend verkooppraatje bij te verzinnen ook. Ik trap er maar al te gemakkelijk in.
Zo was ik verrukt toen ik na een lange zoekactie een heel verantwoord wollen fleecevest afrekende, helemaal plasticvrij. “Je hebt een geweldige slag voor het milieu geslagen”, jubelde mijn gevoel, terwijl ik op weg naar huis nog net voor sluitingstijd door een supermarkt holde en een in plastic gewikkelde komkommer greep. “Stel dat je een gewone fleece had gekocht, dan had je miljoenen plastic microvezels de lucht in geslingerd.”
Dat klopt, maar wat het gevoel er niet bij vertelde, was dat ik helemaal geen vest nodig had en dat wollen ding louter gekocht had om iets verantwoords te doen. Van milieubesparing was dus geen sprake. Ik had het milieu een grotere dienst bewezen als ik naar een winkel was gefietst met plasticvrije komkommers.
Alle kleine beetjes helpen, kletste mijn gevoel toen ik licht begon te twijfelen aan mijn goede daad. Het weerwoord borrelde pas op toen ik de volgend dag het zand uit mijn ogen wreef: het plasticprobleem gaat niet om kleine beetjes, maar over onvoorstelbaar grote hoeveelheden. Tussen de 8 en 12 miljard kilo plastic komt er jaarlijks in het milieu terecht.
Als we daar echt iets aan willen doen, moeten we vooral de grote vervuilers aanpakken. Dat kunnen we niet aan ons gemakzuchtige gevoel overlaten. Het gaat om feiten: wat zijn de grote bronnen? Wat is de top 10 van het plastic zwerfafval? Welke drankflessen, welke supermarkttassen, hoeveel sigarettenfilters? Als we weten waar het meeste zwerfplastic vandaan komt, kunnen we die bronnen efficiënt aanpakken.
Dat is precies het doel van de World Cleanup Day. Op 21 september gaan in meer dan 160 landen mensen de straat op om plastic zwerfvuil te spotten en op te ruimen. Met de app Litterati gaat dat heel gemakkelijk: je maakt een foto van ieder stukje zwerfafval dat je tegenkomt en hangt er tags met kenmerken aan. Thuis uploaden en klaar is kees. En dat afval natuurlijk meteen de prullenbak in.
Al die gegevens komen in een wereldwijde zwerfafval-database. Organisaties als de Plastic Soup Foundation gaan vervolgens met de grootste vervuilers in gesprek, bijvoorbeeld de supermarkten waarvan de meeste plastic tassen gevonden worden. Dan gaat er echt iets gebeuren.
Ik zet 21 september met uitroeptekens in mijn agenda en download Litterati alvast op mijn telefoon. Mijn gevoel jubelt dat dat hartstikke goed is. Ik glimlach en laat het maar even begaan.
Renske Postma
(foto: Jeroen Gosse)
Meer nieuws
Lees meer
Verpak aardappelen, appels, bananen, wortels en uien niet langer in plastic
Verpak de vijf meest verkochte groente en fruit niet langer in plastic. Dat bespaart niet alleen plastic, maar voorkomt ook voedselverspilling.
EU-verbod microplastics in cosmetica: te traag en te beperkt
Cosmeticabedrijven die verzorgingsproducten zonder microplastics verkopen, roepen in een open brief op tot snelle invoering van een totaalverbod.
De Plastic Wijzer: hoe vrijblijvend is het radicale plan van het Afvalfonds?
Het Afvalfonds erkent de problematiek van plastic verpakkingen en bepleit een systeemverandering. Zijn het opnieuw mooie woorden zonder daden?
