Er drijven 171.000 miljard microplastics in de oceaan
Een nieuwe studie schat dat er 171.000 miljard microplastics drijven aan de oppervlakte van de oceaan. Actie is dringend noodzakelijk.
Amsterdam, 7 november 2019 – De eerste Bubble Barrier ter wereld die plastic uit rivieren kan halen, is vandaag officieel gelanceerd in Amsterdam. De Bubble Barrier is een luchtbellenscherm in het water. Zo wordt voorkomen dat plastic afval uit de Amsterdamse grachten via het IJ en het Noordzeekanaal naar de Noordzee stroomt. Amsterdam heeft met de ingebruikname van het bellenscherm een wereldwijde primeur in de strijd tegen plasticvervuiling.
De Bubble Barrier is geplaatst door The Great Bubble Barrier in opdracht van het Waterschap Amstel, Gooi en Vecht en de gemeente Amsterdam. De opdracht geldt in elk geval voor de komende drie jaar. Het bellenscherm is geplaatst op de bodem van het Westerdok – op enkele honderden meters van het Centraal Station – dat een uiteinde vormt van de monumentale grachtengordel van Amsterdam en daarmee een uitgang naar het IJ is.
Het scherm van luchtbellen ontstaat door de plaatsing op de bodem van een rivier of kanaal van een buis, waarin talrijke kleine gaatjes zitten, waar lucht doorheen wordt geperst. De luchtbellen stuwen het in de gracht zwevende en drijvende plastic naar het wateroppervlak. De natuurlijke stroming van het water in het Westerdok en de diagonale plaatsing van het bellenscherm leiden plastic naar de opvangbak aan de waterkant. Die bak kan, indien nodig, dagelijks door Waternet worden geleegd. De Plastic Soup Foundation gaat het afgevangen afval op regelmatige basis onderzoeken.
De ludieke openingshandeling – het persen van lucht door de buis op de grachtenbodem met behulp van een fietspomp – werd vanmiddag gezamenlijk verricht door wethouder Marieke van Doorninck, waterschapsbestuurder Sander Mager en Francis Zoet, medeoprichter van The Great Bubble Barrier.
Plastic deeltjes worden overal in de natuur teruggevonden. Drijfvuilboten van Waternet scheppen dagelijks 3.500 kilo afval uit het Amsterdamse water, waaronder veel plastic. Jaarlijks halen zij op deze manier zo’n 42.000 kilo plastic uit de binnenwateren. Dat plastic drijft op of direct onder het wateroppervlak. Maar ook lager in de waterkolom bevindt zich veel zwevend plastic en plastic op de bodem van de gracht.
Met de Bubble Barrier als nieuw middel zoekt Waterschap Amstel, Gooi en Vecht naar een oplossing voor het zwevende plastic en het kleinere plastic afval (vanaf 1 mm) dat ondanks het drijfvuilvissen achterblijft in het grachtenwater. ‘’Plastic in ons water vormt een steeds groter probleem, ook voor het werk van het waterschap”, zegt Sander Mager, bestuurder bij Waterschap Amstel, Gooi en Vecht. “Plastic heeft ingrijpende effecten op de kwaliteit van ons water en daarmee op alles wat in of bij het water leeft. Juist daarom is het belangrijk dat het waterschap intensief samenwerkt om een vuist te maken tegen dit maatschappelijk zeer urgente probleem. De innovatieve Bubble Barrier in Amsterdam is hier een mooi voorbeeld van”, aldus Mager “Met de Bubble Barrier is het plastic probleem in Amsterdams grachtenwater natuurlijk nog niet opgelost. Het is een belangrijke stap, maar we zijn er nog niet.”
“Denk je aan Amsterdam, dan denk je aan de Amsterdamse grachten”, zegt Marieke van Doorninck, wethouder Ruimtelijke Ontwikkeling en Duurzaamheid van Amsterdam. “Maar feit is dat onze grachten vol met plastic zitten. We kennen allemaal de foto’s van meerkoeten die van plastic afval hun nesten maken. Daar is niets grappigs of romantisch aan, het is juist ontzettend verdrietig dat we dit dieren aandoen. De dieren lijden onder ons plastic afval. We lijden allemaal, we hebben er allemaal last van. Waternet doet al veel om het drijvende plastic af te vangen en de opruiminitiatieven van bewoners en ondernemers helpen ook. Maar juist het zwevende plastic heeft een gigantisch effect. Dit is het plastic dat we niet in de gracht zien vanaf de straat, maar dat er wel degelijk is.”
De gemeente Amsterdam is er alles aan gelegen om de vervuiling van de grachten en de uitstroom naar rivieren en open zee te stoppen. Zo mogen op evenementen in de stad vanaf 2020 alleen nog herbruikbare plastic bekers en milieuvriendelijk afbreekbare confetti worden gebruikt. Ook koopt de gemeente zelf geen wegwerpplastic meer in. Ondanks deze maatregelen belandt er nog steeds afval in de gracht. “Hoewel we door nieuwe maatregelen en het plaatsen van genoeg afvalbakken plastic zwerfvuil zoveel mogelijk willen voorkomen, belandt er met of zonder opzet toch nog veel plastic in de gracht. Ik ben daarom verheugd om met het waterschap de samenwerking aan te gaan om iets aan grachtenplastic te doen”, aldus de wethouder.
Het waterschap en de gemeente werkten eerder samen onder het Amsterdam Clean Water-convenant, dat schoon water zonder plastic in Amsterdam nastreeft en de uitstroom van Amsterdams plastic naar open zee wil voorkomen.
De Plastic Soup Foundation is betrokken bij het project in Amsterdam. PSF zal het afgevangen afval op regelmatige basis onderzoeken. Er wordt dan gekeken naar hoeveel plastic er wordt gevangen, naar de meest voorkomende items, naar de meest voorkomende merken (indien nog zichtbaar), waar het vandaan komt en hoe gevaarlijk het is voor mens en milieu.
De Bubble Barrier werkt 24 uur per dag, 7 dagen per week, het vormt geen hinder voor scheepvaart en vissen en kan over de gehele breedte van rivieren of kanalen worden ingezet. Het bellenscherm is de afgelopen jaren al uitvoerig getest en heeft inmiddels in diverse pilots aangetoond dat plastic deeltjes vanaf 1 mm uit stromende rivieren en kanalen kunnen worden opgevangen. In die pilots werd ook aangetoond dat de Bubble Barrier 86% van drijvend testmateriaal in binnenwater onderschept. Wat het effect van het bellenscherm is op de kleinere microplastics van 0,02 mm tot 0,5 mm wordt op dit moment onderzocht in een onderzoek met gezuiverd afvalwater bij de rioolwaterzuiveringsinstallatie in Wervershoof.
Een nieuwe studie schat dat er 171.000 miljard microplastics drijven aan de oppervlakte van de oceaan. Actie is dringend noodzakelijk.
De sombere boodschap van stenen van plastic, aangetroffen op een onbewoond eiland ver van de Braziliaanse kust.
Verpak de vijf meest verkochte groente en fruit niet langer in plastic. Dat bespaart niet alleen plastic, maar voorkomt ook voedselverspilling.
Cosmeticabedrijven die verzorgingsproducten zonder microplastics verkopen, roepen in een open brief op tot snelle invoering van een totaalverbod.