11
augustus 2020
‘Door
te kiezen voor een “zuivere” of minimale implementatie van de SUP-richtlijn laat
de Nederlandse overheid een kans voorbijgaan om ambitieuzere doelstellingen te
realiseren. Andere
lidstaten, zoals Frankrijk, doen dat wel.’
Aldus de reactie van Plastic Soup Foundation (PSF) op het ontwerp Besluit kunststofproducten voor eenmalig gebruik, dat dient als de Nederlandse vertaling van de SUP-richtlijn. PSF schrijft dat de aangekondigde maatregelen niet toereikend zijn, dat slechts een deel van het zwerfvuil aangepakt wordt en dat bedrijven nog veel mogelijkheden hebben om onder de richtlijn uit te komen.
Met andere Nederlandse milieuorganisaties heeft PSF ook een gezamenlijke reactie gestuurd naar staatssecretaris Van Veldhoven (D66). Lees hierover het bericht in Trouw. De Nederlandse SUP-regelgeving gaat pas volgend jaar 3 juli in, maar kan nu nog aangescherpt worden.
Enkele
punten uit de reactie van PSF zijn:
NEDERLAND BLIJFT KIEZEN VOOR VRIJWILLIGE AANPAK
Nederland
kiest voor een minimale toepassing van de SUP-richtlijn. De richtlijn verbiedt
een aantal wegwerpproducten, zoals plastic bestek en rietjes. Die worden
volgend jaar ook in Nederland verboden. Maar de Europese eis van een
‘ambitieuze en aanhoudende consumptievermindering’ van eenmalige plastic
verpakkingen en producten wordt door Nederland nauwelijks ingevuld. Nederland
laat in tegenstelling tot Frankrijk de beleidsruimte die het heeft voor
wettelijke regelgeving onbenut, en kiest voor een vrijwillige aanpak door
bedrijven. PSF: ‘De keuze voor verdere stappen door middel van niet-bindende
afspraken met bedrijven en organisaties in het kader van het Plastic Pact, ziet
Plastic Soup Foundation niet als een structurele oplossing.’
VERBIED ALLE
PLASTIC VERPAKKINGEN DIE VAAK IN HET MILIEU KOMEN
Het standpunt
van PSF is dat items die vaak in het milieu belanden überhaupt niet van plastic
gemaakt mogen worden. Al deze verpakkingen en producten moeten in principe vallen
onder het handelsverbod, maar doen dat grotendeels niet. PSF verwijst hierbij
naar de gegevens van het project Schone Rivieren en de meetresultaten van World
Cleanup Day 2019. Deze tellingen laten zien welke productgroepen bij de bron aangepakt
moeten worden om plasticvervuiling in Nederland tegen te gaan. Kies in deze
gevallen voor materialen die niet persistent zijn.
VERBIED KNIJPZAKJES
EN ANDERE ON-THE-GO-VERPAKKINGEN
‘Een reeks producten voor eenmalig
gebruik wordt straks niet verboden, daaronder vallen ook de knijpzakjes of pouches,
die tot de meest gevonden items in het zwerfvuil horen (CapriSun). Deze worden
niet apart ingezameld en kunnen niet (goed) gerecycled worden omdat ze uit
meerdere lagen bestaan. En ondanks dat het gaat om kleine eenheden die
on-the-go geconsumeerd worden, kunnen ze volgend jaar nog steeds te koop worden
aangeboden. Dit éne voorbeeld laat al zien dat de uitwerking van de SUP-richtlijn
in het conceptbesluit schromelijk tekortschiet,’ schrijft PSF in de brief.
PSF bepleit een verbod voor to-go-voedsel
en drinkverpakkingen die veelvuldig in het milieu belanden en anders op zijn
minst bindende reductiedoelstellingen. Ook die bindende reductiedoelstellingen
ontbreken in het voorbereide Besluit.
STIMULEER HERGEBRUIK
Om wegwerpplastic tegen te gaan, moet ingezet worden op herbruikbare
alternatieven en refill-systemen. Deze alternatieven moeten aantrekkelijk
gemaakt worden en dat kan door inzet van fiscale instrumenten. In het
voorliggend conceptbesluit ontbreekt het aan die inzet. In een echte circulaire
economie wordt prioriteit gegeven aan preventie en hergebruik boven recycling,
zoals de SUP-richtlijn bepaalt, maar in het Nederlandse beleid gaat het
overwegend om recycling.
VOORKOM ONTSNAPPINGSROUTES
Plastic Soup Foundation constateert dat
de industrie nu al naar manieren zoekt om plastic verpakkingen en producten van
de voorliggende regelgeving uit te zonderen. Het verkopen van plastic bestek
als ‘afwasbaar’, of voedselverpakkingen als anderhalve of dubbele portie, of
vochtige doekjes als ‘droge doekjes’, zijn daarvan sprekende voorbeelden. Dit
is toegestaan volgens de letter van de SUP-richtlijn, maar druist in tegen de
geest. PSF roept de Nederlandse overheid daarom op zich in te zetten om
dergelijke ontsnappingsroutes in de formulering van de guidelines (die
nu door de Europese Commissie per item worden geformuleerd) zoveel mogelijk uit
te sluiten.
MISSCHIEN BEN JE OOK GEÏNTERESSEERD IN: