MICROPLASTICS LIJKEN DEMENTIE TE BEVORDEREN
Nieuw onderzoek naar de effecten van microplastics op mensen en andere zoogdieren toont significante gedragsveranderingen.
Risico op verspreiding ziekmakers via microplastics in schelpdieren
20 augustus 2020
Worden we ziek van bacteriën op microplastics in schelpdieren? Bacteriën, waaronder ziekteverwekkers, gedijen goed op (micro)plastics. Dankzij die plasticsdeeltjes in oesters of mosselen kunnen de ziekteverwekkers het bord van de consument bereiken.
De wereldbevolking is voor de voedselvoorziening in toenemende mate afhankelijk van aquacultuur. Deze sector neemt snel in omvang toe en legt zich onder meer toe op de kweek van mosselen en oesters in kustwateren. Ook de plasticvervuiling neemt toe en bekend is dat tweekleppige schelpdieren microplastics binnenkrijgen. Hoe risicovol is de combinatie van deze zaken?
Vrijwel gelijktijdig verschenen twee studies over dit onderwerp. Een overzichtsstudie behandelt de bestaande kennis over de risico’s van de verspreiding van ziekteverwekkers via microplastics op zee. De tweede studie beschrijft de vervuiling van gekweekte oesters voor de kust van Myanmar.
Toenemende afhankelijk van aquacultuur
De combinatie van overbevissing en de groei van de wereldbevolking maakt dat aquacultuur steeds belangrijker wordt om in de wereldwijde vraag naar voedsel te voorzien. De aquacultuur voor het kweken van mosselen en oesters in kustwateren groeit onder andere in Zuidoost-Azië. In die regio wordt naar schatting slechts 14% van het afvalwater gezuiverd. Verstedelijking en gebrek aan waterzuiveringsinstallaties zijn de belangrijkste redenen dat veel rioolwater ongezuiverd in zee komt en ook de aquacultuur beïnvloedt.
BIOFILM OF PLASTISFEER
Op zelfs het allerkleinste plastic deeltje in zee ontwikkelt zich een laagje met microbisch leven. De microbiële biofilm, ook wel plastisfeer genoemd, bestaat uit vele soorten bacteriën waaronder potentiële ziekteverwekkers voor mens en dier. Microplastics met biofilm komen in organismen terecht, zoals schelpdieren die zeewater filteren en die gekweekt worden voor menselijke consumptie. Met het ongezuiverde afvalwater stroomt ook veel plastic mee de zee in. Dankzij drijvend plastic kunnen bacteriën die zich aan dat plastic hechten, zich over grote afstanden verplaatsen.
VERVUILDE OESTERS VOOR DE KUST VAN MYANMAR
Gebruikmakend van een DNA-sequentietechnologie werden water, sediment en kweekoesters in de Mergui Archipel van Myanmar geanalyseerd. De onderzoekers vonden 5.459 potentiële menselijke pathogenen van 87 soorten bacteriën, waarvan meer dan de helft schadelijk is voor de menselijke gezondheid.
De kweekoesters krijgen door het filteren van water niet alleen microplastics binnen, maar ook andere deeltjes. Met behulp van infraroodspectroscopie werden 78 verschillende verontreinigingen aangetoond, en dat tot op tachtig kilometer uit de kust! Naast microplastics (48%), ging het bijvoorbeeld om verf, cosmetica, talk en kerosine. Opmerkelijk was de aanwezigheid van melkpoeder voor baby’s in oesters (14%). Dit wordt beschouwd als een sterke aanwijzing voor een directe relatie tussen ongezuiverd rioolwater en de geconstateerde vervuiling in Myanmar.
ONDERZOEK NAAR ZIEKTEVERWEKKERS OP MICROPLASTICS
De wetenschappers bepleiten meer onderzoek naar voedselveiligheid en het gebruik daarbij van nieuwe technieken die potentiële risico’s in kaart kunnen brengen. Ze wijzen erop dat het geen lokaal probleem is, maar een die de hele wereld aangaat. De oesters uit Myanmar worden (via China) over de hele wereld verkocht en er zijn talloze vergelijkbare situaties in andere landen.
Het is nog niet bekend of we ook ziek worden als we microplastics binnenkrijgen met ziekteverwekkers erop. In Nederland wordt daar momenteel onderzoek naar verricht.
Foto door David Todd McCarty
MISSCHIEN BEN JE OOK GEÏNTERESSEERD IN:
Meer nieuws
Lees meer
Plastic Soup stuk minder groot?
Volgens nieuw onderzoek is de plasticsoep minder groot dan gedacht. Is dit het goede nieuws waar we op wachten?
Plastic aangetroffen in het menselijke hart
Het eerste bewijs is gevonden dat microplastics aanwezig zijn in menselijk hartweefsel. Het wordt steeds duidelijker dat plastic gevaarlijk is voor de menselijke gezondheid en de gezondheid van onze planeet.
Goed nieuws: verbodsbepalingen (eindelijk) in zicht
Het kabinet gaat onderzoek doen naar maatregelen, inclusief verbodsbepalingen, om te voorkomen dat bepaalde plastic producten als zwerfvuil eindigen.
