Europese supermarkten onder vuur in nieuw onderzoek
Grote Europese supermarkten kunnen en moeten veel meer doen om hun plasticgebruik terug te dringen.
Grote kans dat Europa zijn recyclingdoelen niet gaat halen
19 oktober 2020
De kans is groot dat de EU-doelstellingen voor recycling van verpakkingsplastic niet zullen worden gehaald. In 2025 moet namelijk 50% van al het verpakkingsplastic gerecycled worden en in 2030 55%. Maar de werkelijkheid kan wel eens heel weerbarstig zijn, blijkt uit een analyse van de European Court of Auditors; EU action to tackle the issue of plastic waste.
Enkele conclusies zijn:
- plastic wordt niet ontworpen om optimaal te kunnen worden gerecycled
- afgedankt plastic wordt niet goed ingezameld
- de recyclingcapaciteit in de EU is te klein
- criminelen slaan hun slag door plasticafval illegaal te storten en te exporteren.
En zo zijn er meer problemen.
HUIDIGE CIJFERS ZIJN VEEL TE ROOSKLEURIG
Er worden opmerkelijk hoge recycling percentages gerapporteerd door EU-lidstaten. Verder zijn er per land grote verschillen. Wat door het ene land wordt meegeteld, wordt door het andere buiten beschouwing gelaten. Er is, kortom, geen eenduidige methodiek. Daarom worden de regels over wat wel en wat niet tot recycling gerekend wordt, nu door de EU aangescherpt. Hierdoor zal veel plastic dat tot nu toe als ‘gerecycled’ geregistreerd werd niet langer meetellen. Als gevolg daarvan zullen de percentages dalen, terwijl ze juist moeten stijgen. Er ontstaat een onoverbrugbaar groot gat.
EXPORT BUITEN EU TELT NIET MEER MEE
Plastic verpakkingsafval dat werd geëxporteerd naar landen buiten de Europese Unie telde in de statistieken mee voor een derde van alle recycling. Dit was toegestaan indien die recycling daadwerkelijk plaatsvond en van een gelijkwaardig niveau was als die in de EU. Het plastic dat in de ontvangstlanden aankwam, bleek echter al te vaak helemaal niet te worden gerecycled, maar gedumpt. Deze exporten meetellen voor recyclingcijfers mag straks niet meer.
GESJOEMEL MET AFVAL WORDT NÓG AANTREKKELIJKER
Het is lucratief om afval illegaal te transporteren of ergens te dumpen. De pakkans is laag en er wordt niet zwaar gestraft. Voor de georganiseerde misdaad is gesjoemel met afval een nog aantrekkelijker tak van sport geworden dan het al was. Geld wordt relatief gemakkelijk witgewassen en transportketens zijn ondoorzichtig. Er is ook een gebrek aan opsporingscapaciteit.
Door het aangescherpte Verdrag van Bazel zal er vanaf 1 januari 2021, minder plastic legaal getransporteerd mogen worden naar niet-EU landen. Maar tegelijkertijd is de bestaande verwerkingscapaciteit binnen de EU veel te krap. Zo ontstaat er een steeds grotere Europese afvalberg. De kans op criminele activiteiten neemt hierdoor nog verder toe. Het rapport wijst er bovendien op dat — binnen de EU — de bescherming van het milieu niet goed geregeld is in het strafrecht.
OOK NEDERLANDSE RECYCLINGCIJFERS IN WERKELIJKHEID VEEL LAGER
Journalisten van NRC en het internationaal journalistencollectief Lighthouse Reports doken in de schimmige wereld van recycling. Ze troffen illegaal gedumpte Nederlandse verpakkingen aan in Turkije en volgden het spoor terug.
De journalisten vonden mazen in de regelgeving en ook in Turkije is een gebrek aan mankracht om te controleren. Onder de strengere Europese methodiek zal dit geëxporteerde plastic dadelijk niet meer meetellen in de recyclingcijfers. Maar ook dan blijven de Nederlandse recyclingcijfers (het Afvalfonds claimt een percentage van 79%) veel te rooskleurig. NRC laat zien dat recyclaat (grondstof gemaakt van afgedankt plastic) al meetelt voor recycling, terwijl er nog geen nieuwe producten van zijn gemaakt. Nu hopen big bags met recyclaat zich op in onze weilanden, aangezien er geen markt voor is omdat nieuw (virgin) plastic goedkoper is door de lage olieprijzen. Zo wordt iedereen op het verkeerde been gezet.
Misschien ben je ook geïnteresseerd in:
- Artikel in NRC, 16 oktober 2020: ’Plastic afval. Hoe een Nederlands dropzakje kon eindigen in een Turkse berm’
- Artikel in NRC, 19 oktober 2020: Verstoppertje spelen met gerecycled plastic
- Interpol: toename criminele handel in plasticafval
- Wat gaan we doen met ons afvalplastic?
- Franse burgerraad: maak ecocide strafbaar
- Nieuw offensief verpakkingsafval schiet zonder belasting doel voorbij
Meer nieuws
Lees meer
Wetenschappers roepen op tot wereldwijde stop op plasticproductie
In een ingezonden brief in Science bepleiten wetenschappers een productiestop van plastic; de enige manier om plasticvervuiling een halt toe te roepen.
Plastic confronteert wetenschappers met nieuwe natuurverschijnselen
Eén onverwacht verschijnsel van plastic is een nieuwe steensoort gevormd door smeltend plastic. Wat zijn dit voor stenen?
Doorbraak: Europa wil duizenden schadelijke chemicaliën verbieden
Europa lost belofte in en presenteert ’s werelds meest ambitieuze aanpak om gevaarlijke chemicaliën uit te bannen.
