8 januari 2021
‘Ik begrijp niet hoe de aannemers van Rijkswaterstaat ermee wegkomen’, zegt Kasper Heineke, die langs uiterwaarden van de Waal grote hoeveelheden worteldoek tegenkomt, in NRC.
Rijkswaterstaat gebruikt het geotextiel om oevers en strekdammen te versterken. Ook wordt worteldoek gebruikt tegen onkruid. In het kader van onder meer Ruimte voor de rivieren zijn veel strekdammen afgebroken en komt het doek nu tevoorschijn. Maar Rijkswaterstaat ruimt het niet op, want ‘worteldoek is geen afval’.
Rijkswaterstaat stelt dat het geotextiel een functie vervult en daarom geen afval genoemd kan worden. Er is hooguit sprake van achterstallig onderhoud. Rijkswaterstaat erkent wel dat worteldoeken op den duur afbreken en stukjes plastic in het milieu achterlaten.
Als partner in het project Schone Rivieren stimuleert de overheidsinstelling het opruimen van zwerfafval op rivieroevers. Daartoe is onder meer de Zwerfafvalophaalregeling in het leven geroepen, waarbij het door vrijwilligers verzamelde zwerfafval door Rijkswaterstaat wordt afgevoerd. Maar stukken worteldoek vallen daar dus niet onder, ook al tref je ze over honderden kilometers rivieroever aan, en niet alleen bij de Waal.
Rijkswaterstaat wijst op enkele projecten waar geen conventioneel geotextiel, maar ‘bio-based worteldoek’ wordt toegepast: ‘Het biodoek breekt na een paar jaar af tot humus, die dient als extra voeding voor planten’. Dit klinkt te mooi om waar te zijn, en dat is het ook. Producent Natural Plastics geeft nauwelijks informatie over het bedoelde biodoek. Van welk materiaal is het gemaakt en welke certificaten gelden? Wel zegt het bedrijf in een toelichting aan Plastic Soup Foundation dat met biodoek onkruidgroei wordt tegengegaan en dat het in tegenstelling tot worteldoek op de bodem wordt gelegd. Het is daarmee dus geen volwaardig alternatief voor worteldoek, zoals Rijkswaterstaat suggereert.
Harmen Spek, manager Innovations & Solutions bij de Plastic Soup Foundation: ‘We kunnen ons niet voorstellen dat binnen drie jaar tot humus afbreekbaar ‘biodoek’ dezelfde functies kan vervullen als het geotextiel dat Rijkswaterstaat langs de rivieren gebruikt. Geotextiel bevindt zich vaak in de bodem en onder de waterlijn en moet grote krachten kunnen weerstaan. Rijkswaterstaat moet geotextiel dat niet meer functioneel is, sowieso gewoon opruimen. Dat dat plastic afval oplevert, staat immers als een paal boven water.’
Foto Kasper Heineke, Worteldoeken langs de Waal in 2018.
Dit artikel werd op 12 januari aangepast omdat er eerst naar een verkeerde pagina van Natural Plastics verwezen werd.
De sector verklaarde in 2018 dat het gebruik van plastic microbeads met 97,6% gedaald was en beloofde dat er in 2020 geen verzorgingsproducten meer verkocht zouden worden met plastic microbeads. Dergelijke producten worden echter nog altijd te koop aangeboden, blijkt uit wetenschappelijk onderzoek.
Journaliste Laura Hoogenraad heeft onderzoek gedaan naar het hergebruik van oude, versnipperde vloerbedekking vol chemicaliën in maneges. Ze doet er verslag van in dit artikel.
Op kinderspeelplaatsen wordt industrieel afval vol toxische stoffen gebruikt onder het mom van ‘circulaire economie.’
Voor het eerst hebben wetenschappers microplastics in de placenta aangetroffen. Ook blijkt uit recent onderzoek dat baby’s dagelijks 1,6 miljoen microplastics binnenkrijgen via voeding uit plastic flesjes.
PROJECTLEIDER SCHONE RIVIEREN