Er drijven 171.000 miljard microplastics in de oceaan
Een nieuwe studie schat dat er 171.000 miljard microplastics drijven aan de oppervlakte van de oceaan. Actie is dringend noodzakelijk.
Coronaverschijnsel ‘coffee to go’ legt probleem wegwerpbekers onder vergrootglas
Plastic Soup Foundation vormt samen met IVN natuureducatie en stichting de Noordzee Schone Rivieren, de organisatie die twee keer per jaar de Nederlandse rivieroevers monitort op afval. Op 7 juni jl is het samenwerkingsverband gestart met een bewustwordingscampagne om ervoor te zorgen dat mensen gaan kiezen voor herbruikbare bekers. Jaarlijks worden er in Nederland maar liefst drie miljard koffiebekers weggegooid. Dat zijn er meer dan honderd per persoon. Vrijwillige onderzoekers van Schone Rivieren vonden bij hun voorjaarsonderzoek langs de oevers zo’n 1800 wegwerpbekers, gemiddeld 3 per 100 meter. Gezamenlijk pleiten wij daarom voor een verbod op gratis bekers voor eenmalig gebruik. ‘Het moet én kan anders. Met een verplichte bijdrage op wegwerpbekers wordt hergebruik de norm,’ stelt Anne Stolk, woordvoerder Schone Rivieren.
Voor veel Nederlandse thuiswerkers is het tijdens de coronapandemie het uitje van de dag geworden: coffee to go. Hierdoor zijn er het afgelopen jaar bij cafeetjes en restaurantjes heel wat eenmalige bekers over de toonbank gegaan. ‘Natuurlijk vinden wij ook dat de lokale horeca gesteund moet worden, maar help hen dan ook tegelijkertijd te verduurzamen,’ vindt Stolk. ‘De oplossing is heel simpel: net als huissleutels, een portemonnee, telefoon en inmiddels een mondkapje, zou een herbruikbare beker standaard in iemands tas moeten zitten. Zo kun je het goede voorbeeld geven en dat heerlijke kopje koffie of thee gewoon in je eigen beker laten schenken.’
Schone Rivieren roept staatssecretaris Van Veldhoven, die bezig is met wetgeving rondom wegwerpproducten, op om een verplichte bijdrage in te voeren op wegwerpbekers. Recent onderzoek van CE Delft toont aan dat een verplichte bijdrage van € 0,25 lijkt te zorgen voor een gedragsverandering bij de consument, zodat deze bereid is een eigen herbruikbare beker mee te nemen.
Resultaten voorjaarsonderzoek: recordaantal stuks afval
Van half februari tot half maart vonden vrijwilligers van Schone Rivieren op 512 onderzoeksgebieden langs de rivieren in ons land, waar zwerfvuil gemonitord wordt, ruim 210.000 stuks afval. Dat is meer dan een verdubbeling ten opzichte van het voorjaar 2020. Dankzij de forse toename van het aantal vrijwilligers en zodoende ook het aantal onderzoekslocaties kon meer afval van de rivieroevers worden geregistreerd en opgeruimd. Per 100 meter rivieroever troffen de rivierafvalonderzoekers gemiddeld 409 afvalitems aan.
Van al het gevonden afval is 84 procent plastic. De top 3 bestaat uit ondefinieerbare stukjes zacht en hard plastic en piepschuim. De herkomst valt hiervan niet meer te achterhalen, maar je kunt bijvoorbeeld denken aan een minuscuul stukje van een volledig uit elkaar gevallen hamburgerbakje. Op plek 4 staan snoep-, chips- en snackverpakkingen, gevolgd door plastic drankverpakkingen en vispluis.
Opmerkelijk is dat er maar liefst zes soorten Single Use Plastics (SUP) in de top 15 staan. Schone Rivieren is dan ook groot voorstander van het verbod op diverse soorten wegwerpartikelen, zoals plastic bestek, dat vanaf 3 juli 2021 ingaat. ‘Een verbod is het krachtigste wapen in de strijd tegen plasticvervuiling. Wat niet geproduceerd wordt, kan immers ook nooit in het milieu terechtkomen. Maar we zijn er nog lang niet. De lijst verboden producten mag wat ons betreft stevig worden uitgebreid met alle plastics die relatief vaak voorkomen in het milieu, zoals bijvoorbeeld vuurwerk met plastic en vispluis,’ aldus Stolk.
26 locaties langs de rivieren kunnen worden aangemerkt als zogenoemde hotspots; hier werden meer dan 1200 stuks afval per 100 meter rivieroever geregistreerd. Deze hotspots bevinden zich vooral in het zuiden van Limburg aan de Maas, maar onder andere ook in de buurt van Rotterdam.
Vrijwilligers van Schone Rivieren troffen tijdens het opruimen exact 100 mondkapjes aan. Bekijk alle resultaten in de Factsheet Voorjaarsmeting 2021.
Grootste Citizen Science-onderzoek naar rivierafval in Nederland
Het onderzoek van Schone Rivieren is het meest grootschalige afvalonderzoek in de Nederlandse rivierdelta. Met behulp van burgerwetenschap worden twee keer per jaar gegevens verzameld. Het wordt uitgevoerd op basis van de gestandaardiseerde OSPAR-methode. Dit is een internationaal erkende methode voor het onderzoeken van afval op stranden. Deze methode is aangepast zodat deze ook toepasbaar is voor rivieren. Het onderzoeksgebied, dat al bestond uit de Maas, Waal, IJssel, Nieuwe Waterweg, Dordtse Kil, Oude Maas, Hollands Diep en het Haringvliet is in 2020 verder uitgebreid met de Nederrijn, Lek, Overijsselse Vecht, Grevelingen, Oosterschelde en Westerschelde.
Een onderzoeksgebied bestaat uit 100 meter rivieroever. Vanaf de waterlijn tot aan de aaneengesloten begroeiing wordt afval verzameld en genoteerd. Stichting De Noordzee voert controlemetingen uit om de kwaliteit te waarborgen. Ook dragen de analyses bij aan de kennis over de verplaatsing en bronnen van afval in de Nederlandse riviersystemen.
Over Schone Rivieren
Wereldwijd vormt de plasticsoep een bedreiging voor het milieu en de gezondheid van mens en dier. Dat probleem begint dichterbij dan je denkt. Plastic afval dat hier in de Nederlandse rivieren belandt, stroomt naar de Noordzee. IVN Natuureducatie, Plastic Soup Foundation en Stichting De Noordzee bundelen de krachten en brengen hierin verandering met het gezamenlijke Schone Rivieren project. De aanpak richt zich op vier O’s: Opruimen, Onderzoeken, Ontdekken en Oplossen. Het doel? Plasticvrije rivieren in 2030.
In 2019 kreeg Schone Rivieren een extra bijdrage van 1,95 miljoen euro van de Nationale Postcode Loterij. Hierdoor kon het Schone Rivieren project haar belangrijke onderzoek verder uitbreiden.
MISSCHIEN BEN JE OOK GEÏNTERESSEERD IN:
Meer nieuws
Lees meer
Stenen van plastic op een onbewoond eiland
De sombere boodschap van stenen van plastic, aangetroffen op een onbewoond eiland ver van de Braziliaanse kust.
Verpak aardappelen, appels, bananen, wortels en uien niet langer in plastic
Verpak de vijf meest verkochte groente en fruit niet langer in plastic. Dat bespaart niet alleen plastic, maar voorkomt ook voedselverspilling.
EU-verbod microplastics in cosmetica: te traag en te beperkt
Cosmeticabedrijven die verzorgingsproducten zonder microplastics verkopen, roepen in een open brief op tot snelle invoering van een totaalverbod.
