Impact Fair, 4,5,6 april – Jaarbeurs Utrecht.
De eerste Impact Fair is de grootste Impact Experience van Europa. Een interactieve ‘immersieve’ belevenis van impactvolle voorbeelden.
23 augustus 2021
Dit jaar viel Earth Overshoot Day op 29 juli. Vanaf deze dag leven we op de pof. Het is de berekende dag dat de mensheid de beschikbare bronnen voor dit jaar heeft opgemaakt. In minder dan acht maanden hebben we meer natuurlijke hulpbronnen gebruikt dan de aarde in staat is om te produceren. Dit uit zich in allerlei milieuproblemen, van klimaatverandering tot ontbossing, verlies aan biodiversiteit en een steeds dikkere plasticsoep.
Het uitrekenen van de ecologische voetafdruk is een krachtig middel om inzichtelijk te maken dat de mens roofbouw pleegt op de aarde. Voor het tegenwoordige verbruik van grondstoffen door de wereldbevolking hebben we 1,7 aardes nodig en we hebben er maar één.
Earth Overshoot Day valt elk jaar vroeger. In 1970 viel het op 30 december, in 2007 op 13 augustus en dit jaar op 29 juli. Dat komt omdat de roofbouw elk jaar toeneemt, overigens met uitzondering voor het coronajaar 2020. Deze door Global Footprint Network (GFN) berekende dag geldt voor de aarde als geheel. Per land zijn er grote verschillen, omdat de voetafdruk per persoon verschilt. In Nederland viel Earth Overshoot Day dit jaar op 27 april en in Indonesië is dat pas op 18 december. Hoe groter de voetafdruk van een land, des te eerder de dag valt. In de Verenigde Staten was dat dit jaar op 14 maart. De landen waar Earth Overshoot Day vroeg valt, zijn steevast landen met een hoog jaarlijks consumptiepatroon per inwoner.
Door de voetafdruk te verkleinen, kan Earth Overshoot Day teruggedrongen worden. Broeikasgassen hebben met circa 60% het grootste aandeel in de voetafdruk. Terugdringen van de huidige koolstofuitstoot met de helft levert de aarde 93 dagen op. Ook voor andere factoren worden deze berekeningen gemaakt. Wanneer we wereldwijd 350 miljoen hectare beplanten met bomen valt de dag negen dagen later in het jaar. De (groei van de) wereldbevolking is ook een belangrijke factor. Het GFN rekent voor: wanneer elk ouderpaar gemiddeld 1,8 kinderen krijgt (in plaats van de 2,3 nu) én het eerste kind twee jaar wordt uitgesteld wint de aarde 49 dagen.
Het GFN heeft niet berekend hoeveel dagen later Earth Overshoot Day in het jaar valt wanneer we geen nieuw plastic meer gebruiken en al het plastic recyclen. Voor de Verenigde Staten is door een andere organisatie wel de zogenoemde Plastic Overshoot Day voor 2021 bepaald. Dat leverde de onthutsende datum op van 16 januari. Het betekent dat elke kilo plastic die dit jaar na 16 januari in de Verenigde Staten wordt gebruikt, niet gerecycled wordt, en dus nieuw (virgin) plastic is. Voor het maken van nieuw plastic worden fossiele brandstoffen gebruikt en wanneer plasticafval niet gerecycled maar verbrand wordt, komt CO2 vrij.
Maar plastic is een ingewikkeld dossier en dat zal de reden zijn dat het GFN er nog geen berekening aan gewaagd heeft. Voor het aantal dagen dat de aarde kan winnen door aan de plasticknop te draaien, moet immers niet alleen recycling meegewogen worden (minder grondstoffengebruik), maar ook plasticvervuiling (minder plastic in het milieu) én de gevolgen van vervanging met andere materialen. Dit is uiterst complex en bovendien valt de berekening per toepassing anders uit. Een plastic bakje dat één keer gebruikt wordt, telt anders mee dan een bakje dat telkens wordt hergebruikt.
Dát er een overshoot aan plastic is, staat echter als een paal boven water. We gebruiken veel te veel van het goedkope wondermateriaal met allerlei milieu- en gezondheidsproblemen tot gevolg. In 2017 werd berekend dat er sinds 1950 tot 2015 in totaal 8,3 miljard ton nieuw plastic is geproduceerd waarvan slechts 9% (0,7 miljard ton) werd gerecycled en 79% (6,6 miljard ton) gestort ligt of in het milieu rondzwerft. Dat is bij een wereldbevolking van 7,4 miljard in 2015 zo’n 900 kilo per persoon. Inmiddels zijn we zes jaar verder en zal de 1000 kilo wel gepasseerd zijn.
Earth Overshoot Day houdt ons een spiegel voor, óók als Plastic Overshoot Day niet goed te berekenen valt: we moeten ons niet blindstaren op inzameling van plastic, recycling en clean-ups. Maar daarnaast vooral inzetten op verkleining van onze ecologische voetafdruk, met name in rijke landen, en de wereldbevolkingsgroei zien af te remmen.
De eerste Impact Fair is de grootste Impact Experience van Europa. Een interactieve ‘immersieve’ belevenis van impactvolle voorbeelden.
15 maart 2024 Dat is wat lezers van de nieuwssite nu.nl op hun reactieplatform Nujij zich afvroegen. In een recent […]
De afvalexport naar landen buiten de EU is aan banden gelegd. Nederland is tegen een algeheel verbod op het verschepen van plastic afval.
De afvalexport naar landen buiten de EU is aan banden gelegd. Nederland is tegen een algeheel verbod op het verschepen van plastic afval.