Baanbrekend onderzoek toont aan Plastic dringt ons brein binnen via de neus
In een baanbrekend onderzoek van de Universiteit van Sao Paulo is voor het eerst aangetoond hoe plastic in de menselijke hersenen door kan dringen.
26 januari 2021
Op de komende VN-milieuconferentie (UNEA) staat de plasticcrisis centraal. De vraag is: zijn de VN-leden bereid om zich hard te maken voor een duurzame en ambitieuze oplossing? Hoe ver willen we gaan om een gezonde planeet aan de jongere generaties door te geven, die niet door plastic wordt verstikt?
Binnenkort kunnen internationale beleidsmakers kiezen tussen twee concurrerende ontwerpresoluties.
Van 28 februari tot 2 maart 2022 vindt de Milieuconferentie van de Verenigde Naties opnieuw plaats in de Keniaanse hoofdstad Nairobi. Vertegenwoordigers van alle 193 VN-lidstaten zullen er knopen doorhakken over mondiaal milieubeleid en prioriteiten voor internationale milieuwetten vaststellen.
Sinds 2014 komt de VN-Milieuconferentie om het andere jaar samen. Door de Covid-pandemie is dit ritme echter verstoord. UNEA 5.1 vond begin 2021 online plaats en hield zich bezig met procedurele kwesties, maar niet met de inhoud. Op de UNEA 5.2 zullen meer inhoudelijke kwesties worden besproken, waaronder een mogelijk plasticverdrag. In drie dagen tijd moeten de VN-leden een besluit nemen over zo’n 28 resoluties. Deze bijeenkomst zou offline moeten doorgaan, al kan de Omikronvariant nog roet in het eten gooien.
Voordat er een plasticverdrag kan ontstaan, moet er eerst een ontwerpresolutie voor worden opgesteld. Dat hebben de Rwandese en de Peruaanse regering gedaan, op de ministeriële conferentie rond zwerfvuil in zee en plasticvervuiling die in september 2021 in Genève is gehouden. Die Rwanda/Peru-ontwerpresolutie stelt een mondiaal, wettelijk bindend kader voor om de plasticcrisis tegen te gaan: een plasticverdrag. Meer dan 120 landen en honderden ngo’s, waaronder de Plastic Soup Foundation, juichen deze resolutie toe om haar helderheid, krachtige formulering en aandacht voor de menselijke gezondheid en het leefmilieu. Bovendien gaat de resolutie uit van de hele levenscyclus van plastic.
Als de resolutie op UNEA 5.2 wordt aangenomen, gaat de procedure verder met de oprichting van een internationale onderhandelingscommissie (INC), die de tekst van het verdrag zal opstellen met de hulp van de belangrijkste partijen: wetenschappers, beleidsmakers en actiegroepen. Als alles goed gaat, zou die hypothetische INC een ontwerpverdrag klaar kunnen hebben voor UNEA 6.
De Rwanda/Peru-ontwerpresolutie mag dan veelbelovend zijn, er ligt nu ook een andere resolutie op tafel. De Japanse regering legde haar eigen ontwerpresolutie op 6 december voor, een paar weken maar voor de deadline op 20 december 2021.
Volgens de milieu-ngo’s Center for International Environmental Law en Environmental Investigation Agency is de Japanse ontwerpresolutie aanmerkelijk zwakker omdat ze alleen plastic afval aanpakt, met name in zee, en niet de hele levenscyclus van plastic. De resolutie richt zich bovendien op oplossingen voor het resultaat (zwerfvuil), en niet op de eerdere stadia, waaronder winning en transport van het ruwe materiaal (aardolie). Als het Japanse verdrag zou worden aangenomen, zou dat ernstige gevolgen hebben voor de mensenrechten en voor de leefomgeving omdat het zich vooral op zichtbare afval richt, en niet op de gevolgen voor onze gezondheid en voor kwetsbare gemeenschappen. Het biedt de industrie en sommige landen een alibi om onverantwoordelijk te blijven omspringen met de winning, synthese, verspreiding en afvoer van plastic.
Waarom zou Japan dit doen? Mogelijk heeft het in Osaka opgestelde Blue Ocean Vision-initiatief er iets mee te maken, waarin de G20-landen vrijblijvend toezeggen om plasticvervuiling te reduceren. Het initiatief wil met name afval in zee aanpakken, net als de Japanse Ontwerpresolutie. Het doel om netto geen plasticafval meer in zee te dumpen tegen 2050 moet worden bereikt met de vrijwillige (en dus niet-bindende) medewerking van meer dan 85 landen, aangevoerd door de G20.
Mogelijk volgt er nu dus een zwakkere ontwerpresolutie op het niet-bindende Ocean Vision zodat Japan de steun kan krijgen van conservatievere landen die zich op de oncontroversiële kwestie van vervuiling willen concentreren, maar niet op de hele levenscyclus en de schadelijke gevolgen van plastic op de menselijke gezondheid en op het leefmilieu.
Idealiter zal een internationale onderhandelingscommissie een bindend verdrag over plastic opstellen dat rekening houdt met de consequenties voor de menselijke gezondheid en het leefmilieu van de hele levenscyclus van plastic, en niet alleen op vervuiling en afval aan het einde van de levenscyclus. Daarom staat de Plastic Soup Foundation achter de aanname van de Rwanda/Peru-resolutie op de VN-milieuconferentie in 2022.
De Rwanda/Peru-resolutie wordt eveneens geruggesteund door de 27 EU-lidstaten, Chili, Colombia, Costa Rica, Ecuador, Guinee, Kenia, Madagascar, Noorwegen, de Filipijnen, Senegal, Zwitserland en Oeganda. Het is nog niet duidelijk welke landen de Japanse ontwerpresolutie steunen.
Acht oplossingen tegen de plasticsoep
Groeiende steun voor internationaal plasticverdrag
Wie bepalen straks de inhoud van een internationaal plasticverdrag?
In een baanbrekend onderzoek van de Universiteit van Sao Paulo is voor het eerst aangetoond hoe plastic in de menselijke hersenen door kan dringen.
Minderoo Foundation brengt nieuw rapport uit: Onze gezondheid loopt ernstige schade op door plastic en de chemicaliën daarin.
Op 25 en 26 juni vond de Future Fabrics Expo 2024 plaats in Londen. De insteek van deze beurs is om te laten zien dat het heel goed mogelijk is om kleding te maken van duurzame materialen.
Op twee juni 2024 is professor Dick Vethaak overleden. Met hem is gaat een groot en vooruitstrevend wetenschapper verloren, maar vooral ook een fantastische echtgenoot en vader.