HANDS-ON VOOR PLUISVRIJ VISSEN
Twee metershoge om hulp roepende handen gemaakt van blauw vispluis reizen deze zomer door Nederland. Het kunstwerk vraagt aandacht voor een probleem dat maar niet wordt opgelost.
Nieuw rapport moet politici overtuigen van noodzaak internationaal plasticverdrag
10 februari 2022
Plastic Soup Foundation en andere milieuorganisaties steunen het Wereldnatuurfonds (WWF) bij de oproep om snel te komen tot een internationaal bindend plasticverdrag. Deze oproep komt aan de vooravond van UNEA-5.2, de vergadering van de Verenigde Naties waar alle VN-lidstaten hierover vergaderen. Plastic Soup Foundation zal aanwezig zijn op deze top in Nairobi die op 28 februari begint.
Om de noodzaak van een dergelijk verdrag te onderstrepen, heeft het WWF het Duitse Alfred Wegener Instituut de opdracht gegeven een rapport te schrijven over de schadelijke effecten van plasticvervuiling voor ecosystemen.
Niet alleen de milieuorganisaties, maar ook de grootste vervuilers ter wereld bepleiten een plasticverdrag met bindende bepalingen. Maar wat is hun oproep waard?
STEEDS MEER DIERSOORTEN
Het rapport geeft een actuele kijk op de plasticcrisis. Het Alfred Wegener Instituut analyseerde hiervoor niet minder dan 2590 wetenschappelijke onderzoeken. Enkele belangrijke bevindingen zijn:
- Ten minste 2144 diersoorten hebben last van plasticvervuiling
- En dat geldt voor 88% van alle mariene soorten
- Naast inslikken en verstrengeling is voor dieren ook verstikking van de bodem door plastic schadelijk
- Opruimacties midden op de oceaan hebben weinig tot geen effect
- In 2050 kan er vier keer zoveel plastic in de oceaan zijn.
STEUN VAN MULTINATIONALS VOOR BINDEND PLASTICVERDRAG
Het WNF publiceerde in oktober 2020 in samenwerking met de Ellen MacArthur Foundation het rapport The business case for a UN treaty on plastic pollution. Daarin worden voordelen van een wereldwijd verdrag voor het bedrijfsleven geschetst. Nu moeten deze bedrijven in verschillende landen met verschillende regelgeving rekening houden, terwijl een internationaal verdrag voor eenduidige spelregels kan zorgen. In een Manifesto, ondertekend door zeventig multinationals en banken, werd eerder al opgeroepen tot een VN-verdrag. Dit manifest heet nu Pre-UNEA Statement. Wat hieraan direct opvalt, is dat geen enkele producent van nieuw, virgin plastic, zoals Shell, het heeft ondertekend.
VERSCHIL TUSSEN BEIDE OPROEPEN
Beide oproepen, die van WNF en die van de multinationals en banken, wijzen op het belang
- van een circulaire economie
- om het gebruik van plastic te reduceren
- om plastic uit het milieu te houden
- om een ambitieus internationaal beleidskader te ontwikkelen gebaseerd op gemeenschappelijke uitgangspunten en definities.
Het grote verschil is dat de bedrijven de oplossing vooral zien in recycling terwijl het WNF daarnaast een verbod wil op toepassingen, waaronder bepaalde verpakkingen voor eenmalig gebruik en bewust toegevoegde microplastics.
WNF heeft zonder twijfel een belangrijke rol gespeeld als aanjager van de verklaring van de internationaal opererende bedrijven, maar is er toch niet in geslaagd om dat een verklaring te laten zijn die even verstrekkend is als de oproep die WNF nu zelf doet.
SCEPSIS
Er bestaat grote scepsis over de intentie van de multinationals die oproepen tot een internationaal plasticverdrag. Changing Markets analyseerde in het rapport Talking Trash het arsenaal van middelen dat multinationals gebruiken om zo lang mogelijk de bestaande praktijk voort te zetten en zich tegelijk als duurzaam te presenteren. Een van de voorbeelden van greenwashing is het ondertekenen van dit soort oproepen. De bedrijven presenteren zich als deel van de oplossing, terwijl ze deel van het probleem zijn.
GROOTSTE VERVUILERS
Coca-Cola, Pepsico, Unilever, Nestlé en Procter & Gamble zijn de vijf grootste vervuilers van plastic ter wereld volgens de Brand Audit van 2021. De lijst werd samengesteld op basis van het tellen van merken van verpakkingen die op stranden worden opgeruimd. Ook deze vijf hebben de Pre-UNEA Statement ondertekend. Hoe geloofwaardig is dat? Wat we niet van ze horen, zijn uitspraken als:
- we stoppen met eenmalige plastic verpakkingen zolang deze niet gerecycled worden op een veilige manier
- we stoppen met het produceren en verkopen van zogeheten onzin-plastics
- al onze verzorgingsproducten zijn gegarandeerd vrij van microplastics
- vanaf nu bevorderen we actief statiegeldsystemen en zetten we vol in op hergebruik.
De steun voor een internationaal plasticverdrag onder vlag van de Verenigde Naties is groot en groeit met de dag. Het gaat er nu om dat de meest effectieve maatregelen ook internationaal opgelegd kunnen worden zonder ontsnappingsroutes om toch alles in plastic te blijven verpakken.
Misschien ben je ook geïnteresseerd in:
Hoe groot is de kans op een stevig internationaal plasticverdrag?
Multinationals houden via de Alliance to End Plastic Waste de plasticsoep in stand
Nieuwe greenwashing truc Unilever en Nestlé: plasticafval voor cementovens
Wie bepalen straks de inhoud van een internationaal plasticverdrag?
Meer nieuws
Lees meer
Het strand is één grote asbak. Tijd dus voor de Beach Cleanup!
Het Noordzeestrand wordt weer opgeruimd door duizenden vrijwilligers. Hoe krijg je de stranden peukenvrij?
Tonnen aan onzichtbare nanoplastics in de Waddenzee
Baanbrekend onderzoek geeft indicatie van de hoeveelheid onzichtbare nanoplastics in de Waddenzee en wijst op een potentieel gevaar voor het zeeleven.
Mea culpa van Ocean Conservancy voor invloedrijk rapport uit 2015. Wie volgt?
De industrie kan framing van de plasticsoep niet langer ontkennen. Voor een rapport uit 2015 worden nu excuses aangeboden.
