Er drijven 171.000 miljard microplastics in de oceaan
Een nieuwe studie schat dat er 171.000 miljard microplastics drijven aan de oppervlakte van de oceaan. Actie is dringend noodzakelijk.
Een gif als geen ander
Het eerste volledige boek – met humor – over microplastics
3 februari 2023
Onderzoeksjournalist Matt Simon windt er geen doekjes om. De titel van zijn nieuwe boek is glashelder: A Poison Like No Other: How Microplastics Corrupted Our Planet and Our Bodies. Waar wij als Plastic Soup Foundation voorzichtig zijn om het woord ‘gif’ in de mond te nemen als we het over plastic hebben, stelt Simon onomwonden dat we met microplastics – meer dan met elk ander gif – onze aarde én onszelf hebben vergiftigd. Aan de eerste draagt hij dan ook zijn boek op:
To Planet Earth:
Sorry about the mess.
Op de achterflap staat dat Simon graag over het strand wandelt en dan probeert niet al te veel over microplastics na te denken. Uit eigen ervaring kan ik zeggen hoe lastig dat is. Als het probleem van microplastics – hoe klein of onzichtbaar die ook mogen zijn – eenmaal op je netvlies staat, zie je het echt overal en kun je je ogen er onmogelijk voor sluiten. Dus, mocht je liever in zalige onwetendheid blijven verkeren, wees dan gewaarschuwd en lees dit boek niet.
Alle anderen wil ik het van harte aanbevelen! Simon heeft namelijk niet alleen heel veel research gedaan en volgens uitgever Island Press hiermee het eerste volledige boek over microplastics geschreven, maar hij doet dat ook nog eens glashelder en met humor.
Zo citeert hij onderzoeker Steve Allen, van het Ocean Frontier Institute: ‘Iedereen met een IQ boven kamertemperatuur, snapt dat het geen goed idee is om dit spul in het milieu te hebben.’ En zelf merkt Simon op: ‘Om plastic een soort verdovend middel te noemen waaraan de wereld na de Tweede Wereldoorlog verslaafd is geraakt, is een belediging aan het adres van verdovende middelen. Je kunt een drugsverslaafde wel laten afkicken, maar je kunt plastic niet uit de mensheid halen… nooit meer.’
Ocean Cleaunup
Simon begint zijn boek met het ontluisterende beeld van microplastics die als een soort moderne zure regen uit de hemel vallen, door het milieu tuimelen en onderweg vervuilende stoffen, bacteriën en virussen aan zich hechten, de kwaliteit van onze akkers beïnvloeden en ons lichaam binnendringen. Vervolgens zoomt hij in op de effecten van microplastics op de zeeën, de landbouwgrond en de menselijke gezondheid, maar ook op mogelijke oplossingen.
In dat laatste hoofdstuk heeft hij het specifiek over de Ocean Cleanup van Boyan Slat. Daar rekent hij genadeloos mee af: ‘Tientallen miljoenen dollars uitgeven aan gigantische plasticvangers voor op de oceanen is net zoiets als dweilen met de kraan open en bladeren harken aan het begin van de herfst; we gaan het probleem nooit oplossen als we de stortvloed van plastic naar het milieu niet stoppen. Maar als je ver genoeg stroomopwaarts gaat, zou je daadwerkelijk bedrijven verantwoordelijk kunnen stellen voor deze vorm van planetair vandalisme.’
Waar we het wel van moeten hebben zijn ontwikkelingen zoals die van afgelopen week in Nederland. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) maakte toen bekend dat er meer onderzoek moet worden gedaan naar de schadelijkheid van microplastics. Het RIVM wil meer aandacht ‘voor hoe verandering van ons gedrag en innovatie ervoor kunnen zorgen dat minder microplastics in het milieu terechtkomen.’ Dit is iets waar Plastic Soup Foundation al jaren voor pleit. Gelukkig gaan langzamerhand ook bij de overheid de ogen open.
Plastic komt nooit alleen
Simon: ‘Nooit eerder is een dermate vervuilende stof op aarde in omloop gebracht. Zware metalen zoals lood en kwik zijn elementen, en bij smerig spul zoals DDT gaat het om verbindingen en weet de wetenschap maar al te goed hoe schadelijk die zijn voor het leven op aarde. Maar de vele soorten plastic polymeren bevatten minstens 10.000 verschillende chemicaliën, waarvan een kwart door wetenschappers als zorgwekkend wordt bestempeld.’
Simon benoemt ook de rol die plastic speelt bij de opwarming van de aarde. Als je de plasticindustrie als een land zou zien, dan zou die namelijk op de vijfde plaats staan van grootste uitstoters van broeikasgassen ter wereld (na China, de VS, India en Rusland). En dan wordt nog niet eens de uitstoot meegeteld van al het plasticafval dat in het milieu langzaam uiteenvalt en daarbij broeikasgassen uitstoot.
En van de recyclingmythe die de plasticindustrie zo graag in leven houdt, maakt hij al heel snel gehakt. Na de vermelding dat er tussen 2019 en 2021 minstens 42 nieuwe plasticfabrieken zijn bijgekomen, concludeert hij fijntjes: ‘Als grootschalige recycling echt zou werken, zou de industrie stoppen met de bouw van plasticfabrieken, in plaats van er juist meer te bouwen.’
Bekende namen van de Plastic Health Summits
Simon heeft voor het boek onder meer met Plastic Soup Foundation gesproken en talloze wetenschappers van over de hele wereld. Veel van hen zijn bekenden van ons, bijvoorbeeld omdat ze op het podium van onze eerdere twee Plastic Health Summits hebben gestaan of omdat we hen hebben uitgenodigd voor de komende editie in Brussel op 11 mei 2023.
Ben je benieuwd naar hun nieuwste ontdekkingen? Meld je dan hier aan voor de Plastic Health Summit 2023.
Elles Tukker
Plastic Soup Foundation
Meer nieuws
Lees meer
Stenen van plastic op een onbewoond eiland
De sombere boodschap van stenen van plastic, aangetroffen op een onbewoond eiland ver van de Braziliaanse kust.
Verpak aardappelen, appels, bananen, wortels en uien niet langer in plastic
Verpak de vijf meest verkochte groente en fruit niet langer in plastic. Dat bespaart niet alleen plastic, maar voorkomt ook voedselverspilling.
EU-verbod microplastics in cosmetica: te traag en te beperkt
Cosmeticabedrijven die verzorgingsproducten zonder microplastics verkopen, roepen in een open brief op tot snelle invoering van een totaalverbod.
