Eilanden van plastic?
Plasticsoep is overal in de oceaan en is GEEN drijvend plastic eiland. Oceaanstroming zorgt op een aantal plekken voor hogere concentraties plastic.
Verantwoordelijk
De mens heeft plastic uitgevonden en de mens zal de bijkomende problemen ook weer moeten oplossen. Maar wie zijn precies de veroorzakers van de plasticsoep en wie is verantwoordelijk? Wie zijn de plasticvervuilers? Er zijn drie partijen die verantwoordelijkheid dragen. Overheden die regels kunnen maken en handhaven, bedrijven die plastic produceren of toepassen, en de consumerende burger. Elke partij draagt een eigen verantwoordelijkheid. Maar in plaats van gezamenlijk de plasticsoep aan te pakken, wordt vooral naar elkaar gewezen. Zo zijn bedrijven geneigd om de verantwoordelijkheid bij consumenten te leggen. Die worden geacht zich te gedragen en niets in het milieu achter te laten. Overheden zijn op hun beurt huiverig om met nieuwe regelgeving te komen, laat staan die te handhaven. En de burger wijst graag naar overheid én bedrijven, terwijl hij zelf ook al veel kan doen.
Producenten-verantwoordelijkheid
Hoe goed je de burger ook opvoedt en hoeveel prullenbakken je ook neerzet in de openbare ruimte, er zijn altijd mensen die onverschillig zijn en plastic op straat gooien. Er valt dus veel winst te behalen door producenten verantwoordelijk te maken voor de afvalfase van hun producten. Ze blijven eigenaar van het plastic dat ze verkocht hebben en moeten dat na gebruik ook weer innemen. Uitgebreide producenten-verantwoordelijkheid, ook bekend onder de Engelse afkorting EPR (Extended Producer Responsibility), heeft tot doel de totale milieubelasting van een product te verminderen. De producten worden na gebruik ingeleverd of opgehaald, zodat de grondstoffen opnieuw kunnen worden gebruikt. Maar bedrijven zijn huiverig voor de kosten die dit met zich meebrengt. En als ze vrezen dat hun concurrentiepositie wordt aangetast, vinden ze al snel de overheid aan hun zijde.
Statiegeld
Een mooi voorbeeld van uitgebreide producentenverantwoordelijkheid is statiegeld. In Nederland zie je nauwelijks grote PET-flessen op straat (daar zit namelijk statiegeld op), maar wel heel veel kleine PET-flessen (die zijn zonder statiegeld en dus zonder waarde). Van de ingeleverde flessen, kunnen in principe nieuwe plastic flessen worden gemaakt. In Nederland wordt uitbreiding van statiegeld door diverse supermarkten tegengehouden, die vrezen voor extra kosten en ruimtebeslag. Bijna alle Nederlandse gemeenten willen statiegeld invoeren, óók op blikjes. Dat scheelt enorm in zwerfvuil en opruimkosten. De Statiegeldalliantie laat zien hoe breed de roep om invoering en uitbreiding van statiegeld gedragen wordt.
Doneer en help mee
Wetenschap is leidend bij alles wat we doen. We werken nauw samen met universiteiten en willen jullie steeds op de hoogte houden van de nieuwste kennis en de laatste ontwikkelingen. Daarvoor hebben we ook jouw hulp nodig, Word donateur!
Lees meer
Ontdekker plasticsoep
In 1997 heeft Kapitein Charles Moore de plasticsoep ontdekt. Midden op de Grote Oceaan zag hij telkens stukjes plastic langs zijn boot drijven.
Oorzaken
Wat veroorzaakt plasticvervuiling in de oceanen? Lees meer over hoe plasticverpakkingen, tasjes en flesjes eindigen in de zee.
Meer plastic dan vis
In de komende 10 jaar zal de productie van plastic 40% toenemen. Als we niets doen, zal er in 2050 qua gewicht meer plastic in zee zijn dan vis.