Voorzorgsprincipe
Om de plasticsoep te bestrijden, nemen overheden maatregelen die uitgaan van aanvaarde rechtsbeginselen. Het voorzorgsprincipe is een van de bekendste.
Bronbeginsel
Het is efficiënter om een probleem bij de bron aan te pakken dan om achteraf de schadelijke gevolgen te bestrijden. Het bronbeginsel houdt in dat bestrijding van een milieuprobleem in principe aan de bron moet gebeuren. Denk aan het opruimen van stranden. Dat kun je eeuwig blijven doen, tenzij het probleem bij de bron wordt aangepakt waardoor er geen plastic meer aanspoelt. Omdat het bronbeginsel per type afval kan worden toegepast, kun je nagaan welke items het meest als zwerfvuil worden aangetroffen en daarop beleid maken.
Verbod op wegwerpplastic
De Europese Unie verbiedt in een nieuwe Richtlijn voor eenmalige plastic producten lidstaten om bepaalde plastic producten te verkopen vanaf 2021. Dit zijn producten die veel in het milieu worden aangetroffen en waarvoor op de markt alternatieven worden aangeboden. Een voorbeeld is plastic bestek (vorken, messen, lepels, eetstokjes) dat na een of twee keer te zijn gebruikt, wordt weggegooid. Supermarkt PLUS omzeilt dit bronbeleid. Het bedrijf adverteert dat zijn plastic bestek minstens 100 keer afwasbaar is en dat het om die reden een milieuvriendelijk product betreft. Veel bedrijven verzinnen trucjes om milieuvervuilende producten te kunnen blijven verkopen.
Pluis
Om sleepnetten te beschermen die de bodemvisserij in de Noordzee gebruikt, wordt pluis gebruikt. Dat zijn lange draadjes van polyethyleen, oranje zwart of blauw. Pluis staat op nummer 1 van al het afval dat op de Nederlandse stranden wordt gevonden. Naar schatting gebruikt de Nederlandse visserij jaarlijks 40.000 kilo pluis. Jan-van-genten op de rots van Helgoland gebruiken het als nestmateriaal met als afschuwelijk gevolg dat veel vogels zichzelf ophangen. Toepassing van het bronprincipe betekent dat er een alternatief gevonden moet worden dat de netten minstens zo goed beschermt tegen slijtage als pluis dat doet. De sector is al jarenlang op zoek naar een oplossing, maar heeft nog altijd niets gevonden. Zie ook vispluisvrij.nl
Lees meer
Verpakkingsbelasting
Milieuschade is niet meegenomen in de prijs van plastic waardoor plastic heel goedkoop is. Doordat het goedkoop is wordt het veel gebruikt en toegepast.
Statiegeld
Voor veel bedrijven zijn de (vermeende extra) kosten van statiegeld een belangrijker argument dan een wereld zonder plastic zwerfafval.
Systeem aarde
Productie en gebruik van plastic bevorderen economische groei en gebruikersgemak voor mensen, maar zijn een levensgrote bedreiging voor ‘systeem aarde’.
