Stenen van plastic op een onbewoond eiland
De sombere boodschap van stenen van plastic, aangetroffen op een onbewoond eiland ver van de Braziliaanse kust.
TILBURGSE CENTAURUSVIJVER ZWAAR VERVUILD MET MICROPLASTICS
6 maart 2020
Plastic Soup Foundation, die al langer onderzoek doet naar vervuiling met plastickorrels, de zogenaamde ‘nurdles’, en onlangs een handhavingsverzoek heeft ingediend bij de Rotterdamse milieudienst DCMR, werd door een aantal studenten gewezen op een enorme hoeveelheid microplastics in de Centaurusvijver in Tilburg.
Het studententeam ‘Plastic Catcher’, bestaand uit Koen Reerink, Isabella Anglin, Hanne van Gompel en Luc Mosmuller, deed op 6 februari 2020 deze opmerkelijke ontdekking tijdens veldonderzoek in het kader van hun studie aan de TU Eindhoven. Harmen Spek van Plastic Soup Foundation had hun de opdracht gegeven om onderzoek te doen naar lekkage van plastic naar het milieu vanuit riooloverstorten, en om oplossingen aan te dragen.
Rechtstreeks uit de fabriek
Een sample van het materiaal uit de vijver laat zien dat het vooral gaat om zogenaamd ‘maalgoed’ (geschredderd plasticafval). Daarnaast zijn er ‘virgin nurdles’ (plastickorrels rechtstreeks uit de fabriek) en gerecyclede nurdles gevonden. Ook zijn er grotere stukken plastic gevonden dat terug te leiden is naar de zogenaamde plasticconversie-industrie, bedrijven die van de basiskorrels allerlei plastic producten maken. Het materiaal dat tijdens de productie overblijft, gaat meestal terug naar de recyclingindustrie voor verwerking.
Tijdens een bezoek aan de locatie lijkt de Centaurusvijver er normaal bij te liggen. Pas wanneer we nauwkeurig kijken naar wat ogenschijnlijk organisch drijvend materiaal lijkt, zien we dat het microplastics zijn. Langs de oever waar een riooloverstort in de vijver uitmondt, is de concentratie echt enorm; een bontgekleurde dikke massa van kleine plasticdeeltjes vermengd met wat organisch materiaal heeft zich langs deze waterkant opgehoopt. Helaas is door de zware regenval en de hoge waterstand van de afgelopen weken het plastic ook terug te vinden in de begroeide kanten van de vijver en het gras ernaast.
Overduidelijk terug te leiden
De Centaurusvijver dient als een zogenaamde ‘retentionpond’ om grote hoeveelheden hemelwater tijdelijk op te vangen. Dit hemelwater wordt via een rioolnetwerk aangevoerd vanaf het industriële gebied Loven 3 en is direct afkomstig van de daar gevestigde bedrijven. Uiteindelijk wordt het wateroverschot in de vijver via een klein gemaal overgepompt naar het Wilhelminakanaal.
De geconstateerde plasticlekkage is door de samenstelling overduidelijk terug te leiden naar drie à vier plasticverwerkings- of recyclingbedrijven die op industrieterrein Loven 3 gevestigd zijn. Welk bedrijf hiervoor uiteindelijk verantwoordelijk gehouden kan worden, wordt door de gemeente onderzocht.
Meer productie, meer recycling, meer lekkage
Omdat de plasticproductie de komende jaren exponentieel zal blijven doorgroeien en steeds meer landen nee zeggen tegen de internationale handel in afvalplastic, zal steeds meer plasticafval binnen onze eigen landsgrenzen verwerkt moeten worden.
Daarom ziet de recyclingsector in Nederland grote kansen voor groei. Maar de keerzijde is dat de hoeveelheid plasticafval dat naar het milieu lekt, ook steeds groter zal worden. Overal waar plastic geproduceerd, verwerkt, gebruikt en weer gerecycled wordt, ontstaat lekkage. Zowel tijdens het vervoer en de overslag, maar ook gewoon door slordigheid en nalatigheid van medewerkers.
Plastic Soup Foundation is geschrokken van de bevindingen in de Centaurusvijver. We maakten ons al grote zorgen over de lekkage van plastic door de plasticproducerende industrie, maar nu komt daar ook nog de plasticrecycling-industrie bij. PSF is van mening dat er strenge regels moeten komen om dit risico tot nul te reduceren!
Tilburg heeft snel ingegrepen
De bevindingen bij de Centaurusvijver waren dermate zorgwekkend dat het studententeam contact heeft gezocht met Mariëlle van Dalen van de gemeente Tilburg. Van Dalen was al in een eerder stadium betrokken bij het overstortonderzoek van de studenten. Na deze melding heeft de Gemeente Tilburg snel gehandeld door handhavers op pad te sturen en een onderzoek in te stellen naar de afwateringsputten.
De vijver is in opdracht van de gemeente door een bedrijf in week 8 schoongemaakt, maar zal helaas de gevolgen van deze microplastic lekkage nooit meer kwijtraken. Er zijn een aantal volle aanhangers voor nodig geweest om de ergste vervuiling af te voeren, maar de plekken tussen de waterplanten en het gras zijn het waarschijnlijk nooit meer schoon te krijgen. Wanneer (micro)plastics eenmaal in het milieu terechtkomen zijn ze zeer moeilijk te verwijderen. De Centaurusvijver in Tilburg is hiervoor helaas exemplarisch…
Meer nieuws
Lees meer
Verpak aardappelen, appels, bananen, wortels en uien niet langer in plastic
Verpak de vijf meest verkochte groente en fruit niet langer in plastic. Dat bespaart niet alleen plastic, maar voorkomt ook voedselverspilling.
EU-verbod microplastics in cosmetica: te traag en te beperkt
Cosmeticabedrijven die verzorgingsproducten zonder microplastics verkopen, roepen in een open brief op tot snelle invoering van een totaalverbod.
De Plastic Wijzer: hoe vrijblijvend is het radicale plan van het Afvalfonds?
Het Afvalfonds erkent de problematiek van plastic verpakkingen en bepleit een systeemverandering. Zijn het opnieuw mooie woorden zonder daden?
