Baanbrekend onderzoek toont aan Plastic dringt ons brein binnen via de neus
In een baanbrekend onderzoek van de Universiteit van Sao Paulo is voor het eerst aangetoond hoe plastic in de menselijke hersenen door kan dringen.
Wat vindt de Plastic Soup Foundation van biobased plastic verpakkingen en producten?
Naar aanleiding van:
Item over bioplastic (PlantBottle van Coca-Cola) in Nieuwsuur en een artikel over biobased verpakkingen in het Nederlands Dagblad van 4 april 2017.
Inleiding
De PlantBottle van Coca-Cola is een PET-fles die voor een deel gemaakt wordt van suikerriet en is geïntroduceerd in 2009. Coca-Cola steekt daarmee hoog in met bio plastics; de productie van de PlantBottle lijkt sindsdien gestaag te groeien, maar wordt toch nog slechts in 7% van alle PET-flessen verwerkt die het bedrijf jaarlijks produceert.
Wereldwijd zijn er veel vergelijkbare ontwikkelingen op het gebied van bio plastics, voor zowel biologisch afbreekbare als niet biologisch afbreekbare varianten. De PlantBottle van Coca-Cola behoort tot de niet afbreekbare soort en is qua materiaal vergelijkbaar met regulier PET, alleen is het chemisch procedé gestart op basis van biologische grondstoffen in plaats van aardolie en levert daarmee CO2 winst op.
De Plastic Soup Foundation kijkt met interesse naar deze ontwikkeling van materialen die verdere klimaatverandering kunnen voorkomen; elke significante reductie op CO2 is immers meegenomen. Daarbij is het echter ook belangrijk om het klimaatvoordeel van bio plastics in perspectief te blijven zien. In 2010 droeg de CO2footprint van plastic verpakkingen namelijk slechts 0,9% bij aan de totale CO2 footprint van Nederland2). In vergelijking met autorijden en vlees eten is dat een zeer gering aandeel. Alle positieve inzet om die 0,9% te verbeteren zal vooralsnog relatief een beperkt effect hebben.
De inzet op CO2 reductie staat helaas in schril contrast met de geringe focus die bedrijven hebben op het voorkomen van een ander groot milieuprobleem: de plastic soep.
De milieuschade van met name verpakkingen kent wereldwijd een niet te bevatten omvang. Voor verpakkende bedrijven is juist op dit thema enorme winst te behalen: voorkomen van plastic emissies zorgt direct voor behoud van materiaal en heeft tevens veel positieve impact voor mens en milieu.
BIOPLASTICS EN DE PLASTIC SOUP
Aangenomen wordt, dat bio plastics helpen bij het terugdringen van de Plastic Soup. Daar kunnen we kort over zijn: dit is niet waar. Bioplastics hebben geen – of slechts nauwelijks aantoonbaar – effect op het terugdringen van de Plastic Soup. Dit onderstreept de UNEP (de milieuorganisatie van de Verenigde Naties) in haar rapport ‘Biodegradable Plastics & Marine Litter’ uit 2015 1).
Ook wordt er met de term bioplastics gesuggereerd, dat dit type plastic snel en makkelijk afbreekt in de grond of in het water. Het composteren van de meest zuivere ‘biodegradables’ is vaak alleen mogelijk in industriële composteerderijen, waarbij vele dagen van hoge temperaturen en luchtvochtigheid voorwaarde zijn. Volgens recyclingbedrijf Attero moeten die bioplastics minimaal twaalf weken in een donkere ruimte blijven bij exact 65 graden. In het aquatisch milieu breken deze plastics zo langzaam af, dat de schadelijke gevolgen vergelijkbaar zijn met de gevolgen van reguliere plastics in het water.
Wanneer er gekozen wordt voor een duidelijke beheersbare omgeving kunnen biologisch afbreekbare materialen die aantoonbaar geen sporen achterlaten van praktische waarde zijn. De PSF volgt, ondanks huidige belemmeringen, alle ontwikkelingen m.b.t. alternatieve materialen of verpakkingen op de voet.
BIOPLASTICS EN DE CO2 FOOTPRINT
Bioplastic is gemaakt van plantmateriaal (suikerriet, maïs, suikerbiet, zeewier et cetera) en heeft een klimaatvoordeel op petrochemische plastics, omdat planten van nature CO2 vastleggen. De mate waarin de broeikasgasbalans over de hele keten positiever uitvalt, hangt af van het type plantmateriaal. De broeikasgasuitstoot in de keten en de toepassing van het biomateriaal. De productiewinst wordt alleen optimaal behouden wanneer het CO2 voor langere tijd vastgelegd blijft, zoals dat gebeurt in producten met een lange levensduur. Daarbij kun je denken aan producten die veelvuldig worden hergebruikt, óf aan ‘closed loop’ recycling met als resultaat een product op hetzelfde niveau.
Bioplastic verpakkingen die bestemd zijn voor eenmalig gebruik – en dus ook de PlantBottle – zouden daarom ‘closed loop’ moeten worden ingezameld, dit gebeurt wereldwijd echter nog maar heel weinig.
Compostering van biologisch afbreekbare plastics en verbranding van bioplastics heffen de behaalde CO2 winst nagenoeg weer op.
BIOPLASTICS ALS MARKETINGINSTRUMENT
Producenten die zwaar inzetten op de transitie van reguliere plastics naar bioplastics, zoals Coca-Cola, zijn ongetwijfeld van goede wil om te werken aan een beter milieu. Tegelijkertijd zet Coca-Cola ook zwaar in op het ‘groen’ vermarkten van haar PlantBottle: ’Green sells!’
Wanneer je kijkt naar de ‘levenscyclus’ van PET-flessen, al dan niet gemaakt van bioplastics, is er helaas veel minder aandacht voor het milieu: Volgens het rapport ‘The New Plastic Economy’ uit 2016 van de Ellen MacArthur Foundation 3) en onderzoek van Greenpeace UK 4) wordt slechts 7% van de PET-flessen bottle-to-bottle ingezameld en gerecycled. Van de overige 43% flessen die wordt ingezameld wordt het leeuwendeel gecontroleerd gestort of verbrand. Een deel eindigt via downgrading als bijvoorbeeld een fleece trui5). De overige 50% wordt als verloren beschouwd: deze flessen verdwijnen op de illegale stort of eindigen als zwerfafval in het milieu.
Coca-Cola zou enorm veel meer voor het milieu kunnen betekenen door ervoor te zorgen dat haar flessen niet meer in het milieu verdwijnen. Dat levert meer op dan de huidige focus op een minimale reductie van CO2 dankzij de PlantBottle. Wereldwijd statiegeld invoeren zou pas écht verschil maken. Dit is helaas minder sexy en je verkoopt er niet meer producten door.
Referenties:
1) UNEP (2015) Biodegradable Plastics and Marine Litter. Misconceptions, concerns and impacts on marine environments. United Nations Environment Programme (UNEP), Nairobi.
2) Publicatie van artikel: ‘De Plasticroute: van cellofaantje om de haring tot bermpaal’ in het FD op 10-01-2017.
Uitspraak Geert Bergsma van CE Delft: ‘In 2010 droegen in Nederland plastic verpakkingen slechts voor zo’n 0,9% bij aan de uitstoot van CO2’
3) World Economic Forum, Ellen MacArthur Foundation and McKinsey & Company, The New Plastics Economy — Rethinking the future of plastics (2016, http://www.ellenmacarthurfoundation.org/publications).
4) http://www.greenpeace.org.uk/media/press-releases/greenpeace-report-reveals-plastic-footprint-world’s-largest-soft-drinks-companies-20170314
5)http://life-mermaids.eu/en/
Meer nieuws
Lees meer
Onze gezondheid loopt ernstige schade op door plastic en de chemicaliën daarin
Minderoo Foundation brengt nieuw rapport uit: Onze gezondheid loopt ernstige schade op door plastic en de chemicaliën daarin.
FUTURE FABRICS EXPO LONDEN
Op 25 en 26 juni vond de Future Fabrics Expo 2024 plaats in Londen. De insteek van deze beurs is om te laten zien dat het heel goed mogelijk is om kleding te maken van duurzame materialen.
IN MEMORIAM – Dick Vethaak
Op twee juni 2024 is professor Dick Vethaak overleden. Met hem is gaat een groot en vooruitstrevend wetenschapper verloren, maar vooral ook een fantastische echtgenoot en vader.
