Amsterdam, 30 januari 2018 – Koraalriffen zijn het meest soortenrijke ecosysteem in de oceaan. Ze bruisen van het leven, maar zijn uiterst kwetsbaar. Dat visnetten een desastreus effect hebben op de riffen was allang bekend en bij hevige stroming wordt het koraal ook door achtergelaten netten gemakkelijk kapotgetrokken. Nu is er een wetenschappelijke studie in Science verschenen die op heel andere aspecten wijst. De inzichten zijn alarmerend.
Koralen zijn levende organismen die ziek kunnen worden. Plastic speelt daarin een grote rol, zo blijkt nu voor het eerst. Door plastic kapotgetrokken koraal raakt gewond en is daardoor vatbaar voor ziekten. Koraal dat met plastic is vervuild heeft een twintig keer zo grote kans om ziek te worden. Deze ziekten tasten niet alleen dat ene koraal aan, maar verspreiden zich over een heel rif.
Koraal dat plastic vangt, heeft een 20 keer zo grote kans om ziek te worden. Plastic kan licht en zuurstof afsluiten en gifstoffen afgeven. Maar het meest alarmerend is dat bacteriën kunnen meeliften op plastic en dat plastic koloniseren. Tasten ziekteverwekkende bacteriën het koraal aan, dan is er niets meer aan te doen. De onderzoekers vergelijken het met gangreen, het voortschrijdend proces van het afsterven van weefsel bij mens en dier.
Tussen 2011 en 2014 werden 159 koraalriffen onderzocht in de Zuidoost-Aziatische regio en bij Australië. De kans op ziekte stijgt significant als plastic blijft hangen in koralen; 89% van de koralen met plastic was ziek, tegenover 4% van de koralen zonder plastic. Er is ook een duidelijk verband tussen de mate van plasticvervuiling op riffen dichtbij landen met slecht afvalmanagement, zoals Indonesië (25.6 items per 100 m2), of in de buurt van landen die dat beter onder controle hebben, zoals Australië (0.4 items per 100 m2).
De onderzoekers schatten dat er nu ruim 11 miljard stukken plastic op de riffen zitten. Als er niets gebeurt zijn dat er 15,7 miljard in 2025. De voedselveiligheid van miljoenen mensen is in het geding; wanneer koraalriffen afsterven, verliezen veel vissoorten hun broedplek en vermindert de soortenrijkdom.
Ons vermoeden is bevestigd; het op 1 juli van dit jaar ingevoerde statiegeld op plastic flesjes heeft inderdaad meteen resultaat geboekt. Het aandeel flesjes in het gevonden zwerfafval is met 37% afgenomen!
Ruim 200 scholen hebben World Cleanup Day nu al tot een succes gemaakt.
TNO presenteerde gisteren een adviesrapport over de ontwikkeling van een nieuwe methode om te meten waar en wanneer kleine plasticdeeltjes uit kleding vrijkomen.
Ook de Waterbazen zijn actief op en rondom World Cleanup Day. Hun doel is om in totaal 20.000 stuks afval te scheppen en te registreren.
Britse supermarktketen Iceland zweert plastic verpakkingen af