Afval jutten op het strand
Het strandseizoen is weer begonnen. De stranden worden schoner als iedereen een handje helpt.
Uitgeklede statiegeldregeling treft slechts 19% van zwerfvuil-drankverpakkingen
Amsterdam, 24 april 2019 – Plastic flesjes op straat zijn een grote ergernis en dragen bij aan plasticsoep. Drankverpakkingen waar statiegeld op zit, komen echter nauwelijks in het milieu terecht (of worden snel door iemand opgeraapt en naar de winkel teruggebracht). De roep om statiegeld is dus sterk. Pleitbezorgers van statiegeld waren in februari 2017 nog hoopvol gestemd. Toen bood Merijn Tinga (Plastic Soup Surfer) de Tweede Kamer een petitie aan en ter plekke schaarden aanwezige Kamerleden zich achter de doelstelling om in drie jaar tijd 90% minder plastic flessen in het milieu te realiseren. Dergelijke ambitieuze retourpercentages vallen alleen met statiegeld te halen.
Reductiedoelstelling uitgekleed
In maart 2018 werd de zogeheten petitiemotie door staatssecretaris Van Veldhoven (D66) afgezwakt tot een “reductiedoelstelling voor kleine plastic flessen in het zwerfafval van 70-90%”. Als deze doelstelling niet op een andere manier wordt gehaald, wat zeer waarschijnlijk lijkt, wordt begin 2021 statiegeld ingevoerd op kleine flesjes op grond van nieuwe wetgeving. De tekst van die wet (de voorpublicatie tot wijziging van het Besluit beheer verpakkingen 2014) is inmiddels in de Staatscourant gepubliceerd. Na publicatie bleek een verdere afzwakking: sappen en zuivel in plastic flesjes worden uitgezonderd. De staatssecretaris is niet bereid de tekst hierop alsnog aan te passen, bleek tijdens een recent Kameroverleg. Zij weigerde ook invoering van statiegeld op andere drankverpakkingen, met name blik, in de wet voor te bereiden.
Nauwelijks reductie zwerfafval drankverpakkingen
’s-Lands bekendste zwerfvuilraper Dirk Groot, alias de Zwerfinator, onderzocht wat het effect zou zijn op de aanwezigheid van drankverpakkingen in het zwerfvuil als de voorgenomen statiegeldregeling in werking zou treden. Hij nam de proef op de som in 43 Nederlandse gemeenten. Hij liep 1.000 kilometer en trof daarbij 36.710 drankverpakkingen in het milieu en op straat aan. Die ruimde hij op én legde ze vast met behulp van de Litterati-app. Dat laatste bood een verhelderend inzicht.
Een ruime meerderheid van de aangetroffen drankverpakkingen (23.037 items) betrof blikjes, ofwel 62,8 procent. Blikjes vallen echter buiten het wetsvoorstel. Ook turfde hij 5.195 drankverpakkingen zoals drinkzakjes en drankkartons, goed voor 14,2% van het totaal. Beide zorgen samen dus al voor driekwart van de drankverpakkingen in het zwerfvuil, maar vallen buiten de petitiemotie. Die gaat in de huidige vorm immers alleen over een deel van de plastic flesjes, tot grote teleurstelling van een aanzienlijk deel van de Tweede Kamer.
Op slechts 19,3 procent van de drankverpakkingen in het zwerfafval komt mogelijk statiegeld
Dirk Groot registreerde in totaal 8.478 plastic flesjes, ofwel 23,1% van het totaal aantal drankverpakkingen. De staatssecretaris wil echter alleen statiegeld op kleine flesjes voor water en frisdrank. Daarvan telde de Zwerfinator er 7.089 (19,3%). Plastic flesjes voor sappen en zuivel zijn uitgezonderd. Daarvan telde hij er 1.389 (3,8%).
Zwerfinator concludeert dat van alle als zwerfvuil aangetroffen drankverpakkingen dus slechts 19,3 procent in aanmerking komt voor de uitgeklede statiegeldregeling, zoals voorgesteld door de staatssecretaris. Verwacht mag worden dat dankzij statiegeld een groot deel van de plastic flesjes, maar lang niet alle, uit het zwerfvuil wordt gehouden. De regeling zal echter niet leiden tot vermindering van alle overige soorten drankverpakkingen in het zwerfafval. In tegendeel: ongewenste verschuivingseffecten van drankfabrikanten richting blik en alternatieve drankverpakkingen worden gevreesd.
Lees ook – PSF en andere milieuorganisaties: ontwerpbesluit statiegeld moet beter
Lees ook – Duidelijkheid over antistatiegeldplan
Meer nieuws
Lees meer
Glitter = Litter
Glitters lijken leuk en onschuldig, maar komen als microplastics voor eeuwig in het milieu.
Beat the Microbead. Terugblik op onze campagne
Na tien jaar strijd en discussie komt er een Europees verbod op bewust toegevoegde microplastics. Een terugblik op onze campagne.
Investeerders eisen drastische vermindering van plastic van bedrijven zoals Unilever en Coca-Cola
Een grote groep investeerders eist drastische vermindering van de productie en het gebruik van plastic.
