14 oktober 2020
Vorige week keurde het kabinet het ontwerpbesluit goed dat statiegeld op blikjes definitief regelt. Zonder statiegeld op blik, vinden we blikjes heel veel terug in het zwerfvuil. Dat zijn er in Nederland zo’n 125 miljoen per jaar. Wel krijgt het bedrijfsleven een allerlaatste kans om de invoering te voorkomen. Vóór najaar 2021 moet er 70 procent minder blik in het zwerfafval zitten. Dat dit een illusie is, weet iedereen.
Eerder was al besloten dat volgend jaar statiegeld op kleine flesjes komt, nadat het bedrijfsleven er niet in was geslaagd om het gestelde inzameldoel van 70% te halen. Dat dat niet zou lukken, wist toen ook iedereen.
Plastic Soup Foundation roept samen met Recycling Netwerk, de staatssecretaris op om twee dingen te doen: vervroeg het beslismoment voor de blikjes en breidt het besluit uit met andere drankverpakkingen.
In de eerste helft van dit jaar is volgens de laatste monitoringsrapportage van Rijkswaterstaat 19% meer blikjes in het zwerfvuil gekomen. Het is dus een volstrekte illusie dat bedrijven er in zullen slagen dat er over een jaar 70% minder blikjes gevonden worden. Er zijn ook geen noemenswaardige voorstellen of initiatieven van de merken van de blikjes die op inzameling gericht zijn. Red Bull, dat verantwoordelijk is voor de meeste blikjes in het zwerfvuil, laat volgens Trouw binnenkort reclame-auto’s rondrijden met de boodschap om blikjes toch vooral in de prullenbak te gooien en niet op straat. Het zal niet helpen, terwijl ook dit bedrijf weet dat alleen statiegeld op de blikjes voor serieuze recycling kan zorgen.
Het volgende probleem dient zich inmiddels aan. Ook knijpzakjes (pouches) en drankkartons (met plastic aan de binnen- én buitenkant) worden massaal op straat en in bermen aangetroffen. Ze vallen tot nu toe buiten alle statiegeldregelingen. Wanneer flesjes en blikjes straks statiegeld hebben, bestaat het gevaar dat drankverkopers overstappen op deze wegwerp drankverpakkingen. Er worden dan meer van die zakjes en pakjes verkocht en als gevolg daarvan komen er nóg meer in het zwerfvuil terecht. Dan zal de Tweede Kamer een motie aannemen die het kabinet oproept om ook statiegeld op knijpzakjes en drankpakjes in te voeren. Vervolgens zal de regering een apart ontwerpbesluit opstellen waarin statiegeld op de knijpzakjes en drankpakjes geregeld wordt, tenzij het bedrijfsleven in staat is om 70% van de knijpzakjes uit het milieu te houden. En zo begint dan, na de flesjes en de blikjes, de zoveelste ronde over statiegeld.
Recycling Aluminium Verpakkingen Nederland (RAVN) roept op om niet langer te wachten met statiegeld en alle drankverpakkingen gelijk te behandelen, want elk uitstel of elke uitzondering kost extra geld. Investeer, zegt RAVN, in één keer in een infrastructuur die uit de voeten kan met alle drankverpakkingen, zodat er gescheiden stromen ontstaan van goed te recyclen materiaal. Voorkom vooral dat bij elk nieuw statiegeldbesluit de terugnamemachines aangepast moeten worden. Dat alle soorten drankverpakkingen gelijk behandeld moet worden, voorkomt bovendien dat fabrikanten statiegeld proberen te omzeilen door alternatieve verpakkingen te introduceren als blikjes van plastic of flesjes van blik.
Supermarkten verzetten zich traditioneel tegen invoering van statiegeld. De apparatuur neemt ruimte in beslag en er zijn andere bezwaren. Maar statiegeld betekent óók dat klanten weer terugkomen naar de winkel. Wie drankverpakkingen inlevert, zal weer vertrekken met een tas vol boodschappen.
Het is hoog tijd dat de supermarkten gezamenlijk een keuze maken en dat die keuze wordt afgedwongen door de overheid. Of supermarkten faciliteren statiegeld zonder voorbehoud voor alle drankverpakkingen en investeren zonder tegenwerking in de juiste infrastructuur. Of ze zien er collectief van af. In het laatste geval komen er aparte inleverwinkels en missen ze klandizie.
Goed nieuws. De winnaar van de Green Challenge van het nieuwe TV-programma Iedereen Kan Het! (Omroep Max) heeft een slimme oplossing bedacht voor eenmalige plastic voedselverpakkingen: verpakkingen gemaakt van zeewier.
Nylon en polyester hinderen de groei en het herstel van onze luchtwegen, concluderen wetenschappers van de Rijksuniversiteit Groningen, TNO en Plymouth Marine Laboratory in nieuw onderzoek naar het effect van microplastics en microvezels op onze gezondheid.
Ben je bekend met de problematiek rondom plasticvervuiling van ons milieu, wil je op dat gebied een verschil maken en studeer je Bedrijfskunde, Ondernermerschap, Commerciële Economie of een soortgelijke studie? Kom dan bij Plastic Soup Foundation stage lopen!
Europese landen dragen bij aan de plasticvervuiling in Zuidoost-Aziatische landen, omdat louche handelaren hun gang kunnen blijven gaan. Dit blijkt eens te meer uit een recente uitzending van Pointer in samenwerking met onderzoeksjournalisten.
Plastic: de lekke reddingsboei van Shell