11 juni 2020
Nieuw onderzoek heeft een bijzonder fenomeen aangetoond: duizenden tonnen plastic kunnen jaarlijks in de vorm van micro- en nanodeeltjes ontsnappen aan de oceaan. De wind voert de piepkleine plastic deeltjes mee waar het uiteindelijk op het land neerdaalt. Dit verschijnsel is voor het eerst onderzocht en beschreven in een artikel gepubliceerd in het (online) wetenschappelijke tijdschrift PLOS ONE.
Lang werd verondersteld dat plastic, eenmaal in zee, daar eeuwig blijft, afgezien van het plastic dat aanspoelt of opgevist wordt. Het plastic valt uiteen in steeds kleinere stukjes, zinkt naar de bodem of komt in levende organismen terecht. Nu is aannemelijk gemaakt dat plastic via de lucht ook weer uit het water kan ontsnappen, net zoals dat geldt voor zeezout, bacteriën, virussen en algen.
De microplastics komen in de lucht terecht door verneveling van het zeewater. Sterke golfbewegingen en turbulentie in het water leiden tot het uiteenspatten van luchtbellen. Daarbij ontstaan minuscule waterdruppels die microplastics kunnen bevatten. Langs deze weg komen plasticdeeltjes in de nevel terecht en worden ze door de wind meegevoerd.
Franse onderzoekers hebben de lucht geanalyseerd op een tien meter hoge duintop aan de Atlantische kust. Door steeds bij andere windrichtingen de gevangen deeltjes te tellen, konden ze vaststellen hoeveel microplastics door aanlandige zeemist naar de kust werden getransporteerd. De onderzoekers waagden zich op grond daarvan zelfs aan een voorzichtige rekensom; wereldwijd zou jaarlijks 136.000 ton plastic via de lucht uit zee op het land terecht komen. Dat is overigens een fractie van wat er elk jaar in de oceaan terechtkomt.
Een toenemend aantal onderzoeken analyseert de aanwezigheid van microplastics in de lucht. Bekend is dat we microplastics inademen en dat ze overal worden aangetroffen, ook in afgelegen gebieden. Eerder onderzoek leerde dat microplastics gemakkelijk door de lucht een afstand van 95 kilometer afleggen, maar waarschijnlijk nog veel grotere afstanden kunnen overbruggen. Analyse van de lucht in Londen, Parijs, Hamburg, Sjanghai en Dongguan door verschillende onderzoeksgroepen heeft al veel gegevens over de types plastic, neerslagen en weersomstandigheden opgeleverd. Maar dat die microplastics ook van zee afkomstig kunnen zijn, is een nieuw gegeven.
Fragmentatie van plastic leidt tot steeds kleinere stukjes. Wrijving en UV-straling door zonlicht zijn belangrijke oorzaken. De auteurs benadrukken dat de combinatie met golfslag het fragmentatieproces versnelt. Dit impliceert dat vooral de aanwezigheid van de allerkleinste deeltjes, de nanoplastics, in het milieu én in de lucht, toeneemt (en zal blijven toenemen).
Foto door Josiah Weiss
De Europese cosmetica industrie misleidt consument en overheid. De sector verklaarde in 2018 dat het gebruik van plastic microbeads met 97,6% gedaald was en beloofde dat er in 2020 geen verzorgingsproducten meer verkocht zouden worden met plastic microbeads. Dergelijke producten worden echter nog altijd te koop aangeboden, blijkt uit wetenschappelijk onderzoek.
Journaliste Laura Hoogenraad heeft onderzoek gedaan naar het hergebruik van oude, versnipperde vloerbedekking vol chemicaliën in maneges. Ze doet er verslag van in dit artikel.
Op kinderspeelplaatsen wordt industrieel afval vol toxische stoffen gebruikt onder het mom van ‘circulaire economie.’
Voor het eerst hebben wetenschappers microplastics in de placenta aangetroffen. Ook blijkt uit recent onderzoek dat baby’s dagelijks 1,6 miljoen microplastics binnenkrijgen via voeding uit plastic flesjes.
Samenwerking met Stichting Nederland Schoon voor World Cleanup Day