Afval jutten op het strand
Het strandseizoen is weer begonnen. De stranden worden schoner als iedereen een handje helpt.
Er drijven 171.000 miljard microplastics in de oceaan
24 maart 2023
In 2019 dreven er 171.000 miljard microplastics in de oceaan. Wat er aan de oppervlakte van de
oceaan drijft aan stukjes plastic is een graadmeter van de plasticsoep. Een nieuwe studie toont met
cijfers aan dat er steeds meer bijkomt, ondanks allerlei initiatieven om deze vervuiling te voorkomen.
Sinds 2005 is er zelfs sprake van een sterk stijgende trend.
Veel van die initiatieven om de plasticvervuiling op zee te stoppen zijn maatregelen die de industrie
vrijwillig neemt. Dit blijkt dus niet effectief te zijn.
MICROPLASTICS ZIJN LASTIG OM TE METEN
Microplastics die in de bovenste laag van de oceaan drijven, kun je met speciale sleepnetten uit het
water halen. Hoe kleiner de maaswijdte van die netten, des te kleiner de stukjes plastic die je uit het
water vist. Organisch materiaal moet van het plastic gescheiden worden en de stukjes moeten
worden geteld. Door extrapolatie kun je berekenen hoeveel microplastics er drijven, bijvoorbeeld in
een vierkante kilometer. Meet je op meerdere plekken en in de loop der jaren, dan kun je trends
ontdekken. Dat is precies wat de nieuwe studie heeft gedaan. Er is op bijna 12.000 plekken in alle
oceanen gemeten over een periode van veertig jaar, van 1979 tot 2019.
VEEL ONZEKERHEDEN
Dergelijk grootschalig onderzoek heeft te maken met verschillende onzekerheden, zoals wáár en
wanneer en hoe vaak is bemonsterd. Ook maken de onderzoekers gebruik van verschillende eerder
verrichte onderzoeken die verschillende meetmethoden hebben gebruikt en daardoor niet altijd
even goed vergelijkbaar zijn. Daarom houden de onderzoekers een ruime marge aan in hun
berekeningen. Het werkelijke aantal moet liggen tussen de 82.000 en 358.000 miljard microplastics.
Bij elkaar zou het gaan om een gewicht van ongeveer 2,3 miljoen ton.
GEVAAR VOOR DE NATUUR
Het grootste gevaar is dat dieren microplastics inslikken. Juist aan de oppervlakte van de oceaan
zoeken vissen, zeezoogdieren en ook vogels hun voedsel. Zelfs kleine organismen (zooplankton en
microalgen) krijgen microplastics binnen. Deze organismen staan aan de basis van onze voedselketen
waardoor microplastics uiteindelijk ook door de mens kunnen worden gegeten.
De kleinste microplastics, waaronder nanoplastics, kunnen niet gemeten worden. Die zijn potentieel
het gevaarlijkst omdat ze het gemakkelijkst binnendringen in organismen, en op celniveau schade
aan kunnen richten. Deze nanoplastics glippen dus letterlijk door de mazen van het net. We kunnen
ze niet tellen, maar moeten er wel rekening mee houden.
HET IS AL ERGER DAN DE STUDIE BEREKENT
Algemeen wordt aangenomen dat ongeveer drie procent van de jaarlijkse plasticproductie door
nalatigheid in de oceaan belandt. Het referentiejaar van de onderzoekers is 2019 en de
plasticproductie is sinds 2019 toegenomen. Dat betekent dat het getal van 171.000 miljard een grote
onderschatting zal zijn van de werkelijke mate van vervuiling op dit moment. Want tot 2023 is er veel
te weinig gebeurd om het tij te keren.
De hoop is volgens de studie gevestigd dat het aangekondigde internationale plasticverdrag van de
Verenigde Naties de productie van nieuw plastic aan banden legt.
Misschien ben je ook geïnteresseerd in:
VN oceaanverdrag is ongeschikt om plasticsoep te bestrijden
Verdwijnt de plasticsoep door zonlicht?
Belangrijk rapport aan vooravond grote VN-top: plastic onverenigbaar met circulaire economie
Meer nieuws
Lees meer
Glitter = Litter
Glitters lijken leuk en onschuldig, maar komen als microplastics voor eeuwig in het milieu.
Beat the Microbead. Terugblik op onze campagne
Na tien jaar strijd en discussie komt er een Europees verbod op bewust toegevoegde microplastics. Een terugblik op onze campagne.
Investeerders eisen drastische vermindering van plastic van bedrijven zoals Unilever en Coca-Cola
Een grote groep investeerders eist drastische vermindering van de productie en het gebruik van plastic.
